ସେ କାଳର ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ରହସ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୁଇ ଚାରି ଜଣ ଭାଣ୍ଡ ଥିଲେ । ସେମାନେ ରାଜାଙ୍କର ନିରସ ମନକୁ ସରସ କରିବା ପାଇଁ କଥା କଥାକେ ହସର ଯୁଆର ଛୁଟାଇ ଦେଉ ଥିଲେ । ହେଲେ ଗୋପାଳ ଭାଣ୍ଡର ସୁଖ୍ୟାତି ଯେତେ ଦୂର ବ୍ୟାପି ଯାଇ ଥିଲା ତା’ପରି କୌଣସି ଭାଣ୍ଡ କୌଣସି ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ଥାଇ ସେହି ପରି ସୁନାମ ଅର୍ଜନ କରି ନଥିଲେ । ତଥାପି ସେମାନେ ଗୋପାଳର ନାମ ଓ କାମ ଶୁଣି ତା’ ଉପରକୁ ମନେ ମନେ ଚିଡି ଉଠୁ ଥିଲେ । ଭାବୁ...
ଓଡିଶାମାଟିର ଦୁଇ ବିରଳ ବିପ୍ଳବୀ – ଜଣେ ବୀର ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଏ ଓ ଆଉ ଜଣେ ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ । ଜଣେ ସମ୍ବଲପୁର ଆଦିବାସୀ ମେଳିର ନାୟକ – ବୀର ସୁରେନ୍ଦ୍ର, ତ ଆଉ ଜଣେ ଆଜାଦ୍ ହିନ୍ଦ୍ ଫୌଜର ମହାନାୟକ – ନେତାଜୀ ସୁଭାଷ । ସୁରେନ୍ଦ୍ର ଥିଲେ ପଲ୍ଲୀ ପରିବେଶର ପୂଜାରୀ । ଗାଁରୁ ଗାଁକୁ ଯାଇ ନିରୀହ ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ମେଳିକରି ସେ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ କରିଦେଇଛନ୍ତି । ଥରେ...
ବଙ୍ଗଳାର କୃଷ୍ଣ ନଗରରେ ରାଜତ୍ୱ କରୁ ଥାନ୍ତି ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ । ଗୋପାଳଙ୍କର ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ସେହି କୃଷ୍ଣ ନଗରର ଘୂର୍ଣ୍ଣି ନାମକ ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରୁ ଥାଆନ୍ତି । ସେମାନେ ଓଡିଶାରୁ ଯାଇ ବ୍ୟବସାୟ କରୁ କରୁ ରହି ଯାଇ ଥାଆନ୍ତି । କ୍ରମେ କ୍ରମେ ସେମାନଙ୍କର ଭାଷା ମଧ୍ୟ ବଙ୍ଗଳା ହୋଇ ଗଲା । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ବୃତ୍ତିରେ ଥିଲେ ନାପିତ । ଓଡିଆ ଏମିତି ଏକ ଜାତି ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟକୁ ଯିବ ସେହି ରାଜ୍ୟର ଭାଷା ଓ...
(ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବତାଙ୍କ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ରୂପଧରଙ୍କ ବାରଣ ସତ୍ତ୍ୱେ ତାଙ୍କ ଅନୁଚରମାନେ ମାରି ଖାଇଲେ । ସେହି ପାପ ଯୋଗୁଁ ସେମାନେ ନୌକା ସହିତ ବୁଡିମଲେ । ରୂପଧର ଏକମାତ୍ର ବଂଚିଲେ ଓ ଭାସିଭାସି କୌଣସି ଏକ ତୀରରେ ଆସି ଲାଗିଲେ । ସେଠାରେ ସେହି ଦେଶର ରାଜକୁମାରୀ ବାରୁଣୀଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଦେଖା ହେଲା । ତାଙ୍କରି ସହାୟତା ଯୋଗୁଁ ସେ ରାଜଭବନରେ ପହଁଚି ଆଶ୍ରୟ ପାଇଲେ । ରାଜା କଥା ଦେଲେ କି ତାଙ୍କୁ ସେ ସବୁପ୍ରକାରରେ ସୁବିଧା ସହଯୋଗ...
ସୁନା ଠୁଳ କରିବା ବିଷୟରେ ଖାନ୍ ବାଟୁଙ୍କୁ ନେଇ ରହିଛି ଏକ ମଜା କଥା । ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟ ଜୟକରି ଖାନ୍ ବାଟୁ ବହୁ ପରିମାଣର ସୁନା ଲୁଣ୍ଠନ କରି ଆଣିଥିଲେ । ସେହି ସୁନାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ସେ ତିଆରି କରାଇଥିଲେ ବିରାଟ ଦୁଇଟି ଘୋଡା ମୂର୍ତ୍ତି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ସୁନାଘୋଡାର ଓଜନ ଥିଲା ୧୫୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ୍ । ଘୋଡା ଦୁଇଟିକୁ ସେ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ନିଜ ରାଜଧାନୀ ସାରାଇବାଟୁରେ । ଏହା ଥିଲା ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ବିଜୟର ସ୍ମୃତି ଚିହ୍ନ ।...
(ଅପୂର୍ବର ଆବିର୍ଭାବ ପବିତ୍ର ଯଜ୍ଞକୁଣ୍ଡରୁ ହୋଇଥିଲା । ପୂର୍ବପରି ତା’ର ଶରୀର ଗଠନ ଛୋଟପିଲା ପରି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ମନ ଓ ବୟସରେ ଯୁବାବସ୍ଥା ପ୍ରାପ୍ତ ହେଲାଣି । ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ ପଛରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ତାନ୍ତ୍ରିକ ଜଣେ ଡାହାଣୀର ସାହାଯ୍ୟ ନେଇ କିପରି ଏକ ଭୟଙ୍କର ଷଡଯନ୍ତ୍ରରେ ଲିପ୍ତ ରହିଛନ୍ତି, ସେକଥା ସେ ଜାଣିପାରିଲା । ସେମାନେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଅମୂଲ୍ୟ ମଣି ସହିତ ହରଣ କରି ନେବାକୁ ମନସ୍ଥ କରିଛନ୍ତି । ଏବେ ଆଗକୁ...
ଜଣେ ଚୋର ରାତିରେ ଚୋରି କରିବା ପାଇଁ ଯାଉଥାଏ । ବାଟରେ ଦେଖିଲା ଏକ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଅନେକ ଲୋକ ରୁଣ୍ଢ ହୋଇଥାନ୍ତି ଓ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ଥାନରେ ବସି ଜଣେ ସାଧୁ ଉପଦେଶ ଦେଉଥାନ୍ତି । ଏବେ ଚୋରଟି ସେହି ଲୋକଙ୍କ ମେଳରେ ବସି ସାଧୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଶୁଣିଲା । ସେଦିନ ଚୋରକୁ ଉପଦେଶଗୁଡିକ ବହୁତ ଭଲଲାଗିବାରୁ ସତ୍ସଙ୍ଗ ଶେଷ ହୋଇଗଲେ ବି ସେଠାରେ ବସି ରହିଲା । ଯିଏ ଯୁଆଡେ ଚାଲିଗଲେଣି । ଚୋରକୁ ଏକୁଟିଆ ଦେଖି ସାଧୁବାବା ବସିବାର କାରଣ...
ତୁଳସୀପୁର ବୋଲି ଏକ ଗାଁରେ ଗୋଟିଏ ଧୋବା ଗୋଟିଏ ଗଧ ଓ ଆଉ ଗୋଟିଏ ଛେଳି ପାଳୁ ଥିଲେ । ଗଧ ପିଠିରେ ବୋଝ ଲଦି ସେ ନଈକୁ ନେଇ ଯାଏ ତାର ଲୁଗା ସଫା କରିବାକୁ । ସେଥି ପାଇଁ ସେ ଗଧର ଉପଯୁକ୍ତ ଧ୍ୟାନ ନେବାକୁ ଯାଇ ତାକୁ ଦାନା, ପାଣି, ଘାସ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇବାକୁ ଦଉ ଥିଲା । ଏ ସବୁ ଛେଳି ଦେଖି ଗଧ ଉପରେ ତା’ର ହିଂସା ହେଉ ଥିଲା । ସେ ଚାହୁଁ ଥିଲା କିଭଳି ଭାବରେ ଗଧ ଉପରେ ମାଲିକର ବିତୃଷ୍ଣା ଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରି ପାରିବ...
ରାଜସଭାରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଖୁବ୍ ଗହଳି ମଧ୍ୟରେ ହେଉଥାଏ । ସାମାନ୍ୟ କଥା ହେଉ ହେଉ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ସହିତ ବିରବଲଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଏପରି ହେଲା ଯେ ଶେଷରେ ବାଦ୍ଶାହା ରାଗିଗଲେ ଏବଂ ସଂଗେ ସଂଗେ ବିରବଲଙ୍କୁ ରାଜସଭାରୁ ବାହାରି ଯିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ । ଆଉ ମଧ୍ୟ ରାଜ ସଭାକୁ ଆଉ ଆସିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଆଦେଶ ଦେଲେ । ବିରବଲଙ୍କୁ ସମ୍ରାଟଙ୍କର ଏତାଦୃଶ ବ୍ୟବହାର ଖୁବ୍ ବାଧିଲା । ସେ ଆଉ କ୍ଷଣକ ଲାଗି ଦରବାରରେ ନ ରହି ବିଦା ହୋଇଗଲେ ।...
ବିରବଲ ତାଙ୍କର ଚତୁରତା ପାଇଁ ଦିନକୁ ଦିନ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇପଡୁଥାଆନ୍ତି । ରାଜା ଆକବର ମଧ୍ୟ କୌଣସି ମୁହୁର୍ତ୍ତ ରେ ବିରବଲଙ୍କୁ ପାଖଛଡା କରୁନଥାନ୍ତି । ରାଜା ଯେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବସିଲେ ପ୍ରଥମେ ବିରବଲଙ୍କୁ ପଚାରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ନଜଣାଇ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଉନଥିଲା । ଏହା ଦେଖି ଆକବରଙ୍କ ଦରବାରରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଈର୍ଷାପରାୟଣ ହୋଇଉଠୁଥିଲେ । ଦିନେ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ମହାରାଜଙ୍କୁ କହିଲେ...
ପଲ୍ଲୀ ଗାଁଟିଏ । ଗାଁର ଶେଷ ମୁଣ୍ଡ ପୋଖରୀ ହୁଡାରେ ସୁନ୍ଦର ମନ୍ଦିର ଥାଏ। ସେହିଠାରେ ଜଣେ ସାଧୁ ରହୁଥାନ୍ତି । ପ୍ରତିଦିନ ସେହି ମନ୍ଦିରକୁ ଭକ୍ତଙ୍କର ସୁଅ ଛୁଟୁଥାଏ । କାହାର କେମିତି ମାନସିକ ପୂରଣ ହେଲେ ମନ୍ଦିର ଲାଗି ଟଙ୍କା ପଇସା ବା ଜିନିଷପତ୍ର ଦାନସ୍ୱରୂପ ଆସି ପହଁଚୁଥିଲା । ସାଧୁବାବା ଥାଆନ୍ତି ଠାକୁରଙ୍କର ମାଲିକ ସ୍ୱରୂପ । ସୁତରାଂ ଦାନସୂତ୍ରରୁ ମିଳୁଥିବା ଜିନିଷ ରଖି ଦିଅନ୍ତି ସିନା କାହାକୁ କିଛି ଧନ୍ୟବାଦ...
୧୭୪୬ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦ ତାରିଖରେ ସାର୍ ଉଇଲିୟମ୍ ଜୋନ୍ସ ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପିତା ଜଣେ ସୁବିଖ୍ୟାତ ଗଣିତଜ୍ଞ ଏବଂ ମାତା ସୁଗୃହିଣୀ ଥିଲେ । ୧୭୭୩ରେ ସେ ଏମ୍.ଏ. ଏବଂ ୧୭୭୮ ରେ ରୟାଲ୍ ସୋସାଇଟ୍ର ଫେଲୋସିପ୍ ପରେ ତାଙ୍କୁ ସାର୍ ଉପାଧି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । କାରଣ ସେହି ସମୟରେ ଜୋନ୍ସ ଫରାସୀ ଓ ତୁର୍କୀଭାଷାରେ କାବ୍ୟସମ୍ପଦ ଉପରେ ଲାଟିନ୍ ଭାଷାରେ ଏକ ବିଶାଳ ଗ୍ରନ୍ଥ...
ଚିତ୍ରପୁର ନାମକ ନଗରରେ ଚିତ୍ରରଥ ନାମକ ଜଣେ ରାଜାଙ୍କର ରାଜତ୍ୱ ଥିଲା । ରାଜାଙ୍କର ପୁଷ୍ପ ଉଦ୍ୟାନ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ପୁଷ୍କରିଣୀ ଥାଏ । ସେହି ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ଅନେକ ଗୁଡ଼ି ହଂସ ବାସ କରୁଥିଲେ । ସେହି ହଂସମାନେ ପ୍ରତି ଛଅମାସରେ ଗୋଟିଏ ଲେଖା ସୁନାର ଅଣ୍ଡା ଦେଉଥିଲେ । ରାଜା ଯେତେବେଳେ ପୁଷ୍ପ ଉଦ୍ୟାନକୁ ରାଣୀଙ୍କୁ ନେଇ ସାନ୍ଧ୍ୟ ଭ୍ରମଣରେ ଯାଆନ୍ତି ପରିଚାରିକାମାନଙ୍କୁ ଲଗାଇ ସେହି ଅଣ୍ଡାଗୁଡ଼ିକ ସଂଗ୍ରହ କରି ନଅରକୁ ନେଇ...
ରାମଶର୍ମା ନାମକ ଜଣେ କବି ଶିକ୍ଷିତ ପାଠକମାନଙ୍କୁ କବିତା ପଢି ଶୁଣାଉଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ଯାହା ଦିଅନ୍ତି ସେଥିରେ ସେ ତୃପ୍ତ ହୋଇ ରହନ୍ତି । ଅଧିକ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ସେ କେବେ ମଧ୍ୟ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରି ନାହାଁନ୍ତି । ଥରେ ସେ ଶୁଣିଲେ କି ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର କବିତା ଶୁଣିବାକୁ ଭାରି ଇଚ୍ଛା । କିଛି ଟଙ୍କା ମିଳିବ ବୋଲି ସେ ସେଠାକୁ ଯାଉଥା’ନ୍ତି । ବାଟରେ ଥକା ହୋଇ ଗୋଟିଏ ଗଛ ମୂଳରେ ସେ ବସି ପଡିଲେ ।...
କୀର୍ତ୍ତିଚନ୍ଦ୍ର ଉତ୍ପଳ ଦେଶର ରାଜା ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କନ୍ୟା ରାଜକୁମାରୀ ପଦ୍ମାବତୀ ଅତିଶୟ ସୁନ୍ଦରୀ ଓ ଗୁଣବତୀ ଥିଲେ; ପଦ୍ମାବତୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବର ଖୋଜା ହେଉଥିବା ସମୟରେ ହିଁ ସେ ହଠାତ୍ ହରଣଚାଳ ହୋଇଗଲେ । ପରିଚାରକମାନେ ସମଗ୍ର ଅନ୍ତପୁର ଖୁବ୍ ଭଲଭାବରେ ଖୋଜିଲେ । ତା’ପରେ ରାଜପୁରୋହିତ ଓ ତାନ୍ତ୍ରିକ ମିଶି କୌଣସି ପ୍ରକାର କ୍ରିୟାକର୍ମ କରି ଜାଣିଲେ ଯେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ଏକ ରାକ୍ଷସ ଉଠାଇ ନେଇଛି ।...
ଶରଭ ନାମକ ଜଣେ ପୁରୋହିତ ଅମେତି ନାମକ ଏକ ଗ୍ରାମରେ ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜଣେ ଝିଅ ଥିଲା । ତାଙ୍କର ଭଣଜାଟିଏ ଅନାଥ ହୋଇଯିବାରୁ ତାକୁ ମଧ୍ୟ ଆଣି ସେ ତାଙ୍କ ଘରେ ରଖିଲେ, ପୁରୋହିତ କାମ ଶିଖାଇ ଦେବାକୁ ଯୁଆଡେ ଯା’ନ୍ତି ତାକୁ ସେ ନିଜ ସଙ୍ଗରେ ନିଅନ୍ତି । ଦିନେ ସେ ଶରଭଙ୍କର ପଂଚାଙ୍ଗ ଦରକାର ପଡିଲା । ସେ ତ କାହିଁ କେଉଁକାଳରୁ ପୋଥି ବାନ୍ଧି ରଖିଥିଲେ, ତାକୁ ଏବେ ସେ ବାହାର କଲେ । ଧୂଳି ଝଡା ଝଡି କରି ତାକୁ...
ଅର୍ଜୁନ ଇନ୍ଦ୍ରପୁରୀରେ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥିବା ସମୟରେ ରୋମଶ ମହର୍ଷି, ତିନିଲୋକ ପରିକ୍ରମା କରିବା ଅବସରରେ ସ୍ୱର୍ଗ-ଲୋକରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ଇନ୍ଦ୍ର ସିଂହାସନରେ ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ସହିତ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଉପବେଶନ କରିଥିବାର ଦେଖି ସେ ଅତୀବ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱିତ ହେଲେ । ଭାବିଲେ, “ଏ ନିଶ୍ଚୟ ଜଣେ ବଡ ତପସ୍ୱୀ ହୋଇଥିବେ । ତପଃ-ଶକ୍ତି ପ୍ରଭାବରୁ, ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ସହିତ ସିଂହାସନରେ ବସିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ସେ ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ।” ମହର୍ଷିଙ୍କୁ ଚକିତ ନୟନରେ...
ଯେତେବେଳେ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ପ୍ରଥମ ପୁତ୍ର ଜନ୍ମ ହେଲା, ଅନ୍ଧ ପିତା ନିଜର ଜନ୍ମିତ ପୁତ୍ରକୁ କୋଳରେ ଧରିବାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଇଚ୍ଛା କଲେ । ରାଜା ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିବାକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ଦୂରଦର୍ଶୀ ବିଦୁର ପୁଅକୁ ଆଣି ରାଜାଙ୍କ କୋଳରେ ଧରାଇ ଦେଲେ । ତାପରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ, ମହାରାଜ! ଏ ପୁଅ ବଡ ଲକ୍ଷ୍ମୀବନ୍ତ ହେବ । ରାଜାଙ୍କ ଭିତରେ ସେ ଜଣେ ମଉଡମଣି ହେବ । ତା’ ହାତରେ ପଦ୍ମ ଓ ଶଙ୍ଖ ଚିହ୍ନ...
ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳେ ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଜଣେ ଧନୀ ଲୋକ ଥିଲା । ତା’ର ଟଙ୍କାପଇସା କି କୋଠାବାଡିର ସିନା ଅଭାବ ନଥିଲା । ହେଲେ ମନରେ ଆଦୌ ଶାନ୍ତି ନଥିଲା । ରାତିରେ ନିଦ ଲାଗୁ ନଥିଲା । ତାକୁ ଧନଲୋଭ ଏତେ ଗ୍ରାସ କରିଥିଲା ଯେ, ଦାନଧର୍ମ ତ ଦୂରର କଥା ନିଜେ ଭଲକରି ଗଣ୍ଡେ ଖାଇବା କି ଭଲ ଖଣ୍ଡିଏ ପିନ୍ଧିବାରେ ବି ଟଙ୍କାଖର୍ଚ୍ଚ କରୁନଥିଲା । ଧନୀ ଲୋକଟିର ସବୁବେଳେ ଧନ ବଢେଇବାର ଚିନ୍ତାଥାଏ । ଦିନେ ସେ ରାତିରେ ଶୋଇଲା ବେଳେ...
ଏଇପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗଳ୍ପଟି କହି ସୌଦାମିନୀ ତା’ର ପିତାଙ୍କୁ କହିଲା, “ବାବା ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ କନକପ୍ରଭା କାହାକୁ ବିବାହ କରିବେ? କୌଣ୍ଡିନ୍ୟ ଦେଶର ଯୁବରାଜଙ୍କୁ ନା ରାଜଶେଖରଙ୍କୁ ନା ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କୁ? ଏହାହିଁ ଏହି ଗଳ୍ପର ସମସ୍ୟା । ମୋତେ ବିବାହ କରିବାକୁ ଆସୁଥିବା ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଆପଣ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନହିଁ ପଚାରିବେ, ଯିଏ ଏ ଗଳ୍ପ ଶୁଣିବା ପରେ ନ୍ୟାୟସଙ୍ଗତ ଭାବରେ ସମାଧାନ କରିଦେବ ମୁଁ ତାକୁହିଁ ବିବାହ କରିବି ।” ...
(ନାଗପୁରୀ ରାଜଭବନରୁ ଯେଉଁ “ଶତାଦ୍ଦିକା” ପୁଷ୍ପ ଚୋରି ହୋଇଥିଲା ତାହା ସମୁଦ୍ରତଟରେ ଥିବା ନୌକାରୁ ମିଳିଲା । ତା’ପରେ ଦଳପତି ନାଗସିଂହ ଓ କେତେକ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ସହ ଉତୁଙ୍ଗ “ଶତାଦ୍ଦିକା” ଫୁଲ ନେଇ ରାକ୍ଷସ ଜନ୍ତୁକୁ ଖୋଜିବାକୁ ଗଲେ । ଅଳ୍ପବାଟ ଯିବା ପରେ ନାଗସିଂହ ଉତୁଙ୍ଗଙ୍କୁ ସମୁଦ୍ରରେ ଠେଲି ପକାଇଦେଲେ ଓ “ଶତାଦ୍ଦିକା” ଫୁଲ ଧରି ଗଲେ । ଉତୁଙ୍ଗ କୌଣସି ମତେ କୂଳ ଆଡକୁ ଆସିଲେ । ଏଣିକି ଆଗକୁ ପଢନ୍ତୁ) ...
ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କର ଦରବାର । ସମ୍ରାଟ୍ ଦରବାରରେ ସେଦିନ ଏକା ଏକା ବସିଥା’ନ୍ତି । ଏଥି ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ଭାବନା ବି ମନ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଥିବା ପରି ଜଣାପଡୁଥିଲା । ଠିକ୍ ଏହି ସମୟରେ ବିରବଲ ଆସି ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଆଗରେ ଉଭା ହୋଇଗଲେ । ସଂଗେ ସଂଗେ ଆକବରଙ୍କୁ ନିଜର ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇବାରୁ ସମ୍ରାଟ୍ ବିରବଲଙ୍କୁ ବସିବାକୁ କହି ପୁଣି ଚିନ୍ତାମଗ୍ନ ହେଲେ । ସେତିକିବେଳେ ସମ୍ରାଟଙ୍କର ଏପରି ଅବସ୍ଥା ଦେଖି ବିରବଲ କିଛି ପଚାରିବେ...
ଭଗବାନ୍ ଶିବଙ୍କର ରୁଦ୍ରଗଣ ଓ ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁକାଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଲା । କିନ୍ତୁ ରାକ୍ଷସମାନେ କୌଣସି ମତେ ହାରିଯାଉ ନଥାନ୍ତି ଏହା ଦେଖି ଶିବ ଖୁବ୍ ବିସ୍ମିତ ହେଲେ । ସେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି ତାଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ଏତେଦିନ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ ହେଉଛି ଅଥଚ ରାକ୍ଷସ ସଂଖ୍ୟା ମୋଟେ କ୍ଷୟ ହେଉନାହିଁ ଏହାର କାରଣ କ’ଣ?” ବିଷ୍ଣୁ କହିଲେ, “ଶଙ୍ଖଚୂଡର ପତ୍ନୀ ତୁଳସୀର ପତିବ୍ରତା ଧର୍ମ ସେମାନଙ୍କୁ...
ବିରବଲଙ୍କର ଏକ ବଦଭ୍ୟାସ ଥିଲା । ସେ ତମାଖୁ ସେବନ କରିବାପାଇଁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ଦିନରେ ଥରେ ଦୁଇଥର ସେ ତମାଖୁ ସେବନ କରୁଥିଲେ । ଆକବର କିନ୍ତୁ ବିରବଲଙ୍କର ଏପରି ଅଭ୍ୟାସକୁ ଆଦୌ ପସନ୍ଦ କରୁନଥିଲେ । କେମିତି ବିରବଲ ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ଛାଡିବେ ସେ ମନେ ମନେ ଭାବୁଥାଆନ୍ତି । ଦିନେ ଆକବର ଏବଂ ବିରବଲ ରାଜ୍ୟ ଭ୍ରମଣରେ ବାହାରି ପଡିଲେ । ବାଟରେ ଯାଉ ଯାଉ ତମାଖୁ କରାଯାଇଥିବା ସ୍ଥାନଟି ପଡିଲା । ସେହି ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ଗଧ ରାସ୍ତା ଆର ପଟୁ...
ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ଫୁଲ ବଗିଚାରେ ଗୋଟିଏ ଖାଲ ହୋଇ ଥିବାରୁ ଦିନେ ରାଜା ଦୁଇ ଜଣ ମାଳିକୁ ଡାକି ଗୋଟିଏ ଜାଗା ଦେଖାଇ ଦେଇ କହିଲେ – ତୁମ୍ଭେ ମାନେ ଏହି ଜାଗାଟିରୁ ମାଟି ନେଇ ସେଠି ଯେଉଁ ଖାଲଟି ଅଛି ତାକୁ ପୋତି ଦେଇ ସମାନ କରି ଦିଅ । ବଗିଚାରେ ଯେପରି କୌଣସି ଖାଲ ନରହେ । ରାଜା ଏହା କହି ଚାଲି ଗଲେ । ମାଳି ଦୁଇ ଜଣ ମାଟି କାଢି ଖାଲଟିରେ ପକାଇଲେ । ରାଜା ମାଳି ମାନଙ୍କୁ କାମ ବରାଦ କରି ଥିବା ବେଳେ...
ବିଭାବସୁ ଜଣେ ବଡ ବୈଦ୍ୟ ଥିଲେ । ସମସ୍ତେ କୁହନ୍ତି କି ତାଙ୍କ ହାତରେ କୁହୁକ ଶକ୍ତି ଅଛି । ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ବୈଦ୍ୟଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାକୁ ମଣିରାଜ ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ ଆସିଲେ, ସେ ଗୁରୁଙ୍କର ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ଦେଖି ତାଙ୍କୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭୟ କରୁଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ମଧ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ଏଥିସହ କିଛିଟା ଈର୍ଷ୍ୟା ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ମନର ଗୋପନ ଅଂଶରେ ଥାଏ । ଥରେ ସେହି ଗ୍ରାମରେ ଓ ତା’ ପଡୋଶୀ ଗ୍ରାମରେ ଏକ ନୂଆ ରୋଗ ଦେଖା ଦେଲା । ସେ...
“ଆମର ଅଜ୍ଞାତବାସ-କାଳ ପ୍ରାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହି ସମୟରେ ଆମର ପରିଚୟ ଯେପରି କେହି ବି ଜାଣି ପାରିବେ ନାହିଁ, ସେଥିପାଇଁ ଆମକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ପାଇଁ ପଡିବ । ଏହି ଏକ ବର୍ଷ ଅଜ୍ଞାତବାସ ସମୟ ଆମେ କେଉଁ ଦେଶରେ ରହି ବିତାଇବା, ଏବେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ମତ ପ୍ରକାଶ କର ।” ଏପରି କହି ଧର୍ମରାଜ ତାଙ୍କ ଭାଇମାନଙ୍କର ମତାମତ ଲୋଡିଲେ । ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ନିଜର ମତ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଲେ “ପାଂଚାଳ, ଚେଦୀ, ମତ୍ସ୍ୟ...
ରାଜା ଶୁଭ୍ରାଂଶୁ ସେତେବେଳେ ଚମ୍ପାବତୀ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ପିଲାବେଳେ ଗୋଟିଏ ଗୁରୁକୂଳରେ ପାଠ ପଢିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ୱଭାବ ଭଲ ଥିଲା ଓ ସେ ନ୍ୟାୟପରାୟଣ ଥିଲେ । ତେବେ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ଦୁର୍ବଳତା ଥିଲା । ସେ ତାଙ୍କ ରାଣୀଙ୍କ କଥାକୁ କେବେବି ଏଡାଇଦେଇ ପାରୁ ନଥିଲେ । ସେ ରାଣୀ ରୂପମତୀ ଓ ବୁଦ୍ଧିମତୀ ଥିଲେ ଠିକ୍, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଭିତରେ କୌଣସି ମହତ୍ତ୍ୱ ବା ଉଦାରତା ନଥିଲା । ତାଙ୍କ କଥା ରକ୍ଷା କରିବାକୁ...
ତେଜପୁର ଗ୍ରାମର ସବୁଠାରୁ ବଡ ସାହୁକାର ରତନଲାଲ୍ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ବ୍ୟବସାୟ ହେଉଛି ଟଙ୍କା କରଜ ଦେଇ ବହୁତ ସୁଧ ନେବା । କଷିକରି ସୁଧ ସିଏ ନିଅନ୍ତି ବୋଲି ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କୁ ସୁଧଖୋର୍ ବୋଲି ଜାଣନ୍ତି । ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗ୍ରାମମାନଙ୍କରୁ ମଧ୍ୟ ଲୋକେ ତାଙ୍କ ପାଖରୁ ଟଙ୍କା ନେବାକୁ ଆସନ୍ତି । ଦିନେ ସେ ଅନ୍ୟ ଗ୍ରାମମାନଙ୍କରୁ ସୁଧ ଅସୁଲ କରି ଦଶହଜାର ଟଙ୍କା ଧରି ନିଜ ଗାଁକୁ ଫେରୁଥିଲେ, ବାଟରେ ହଠାତ୍ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ହୋଇ ଆସିଲା ।...
ବସନ୍ତ ନାମକ ଗ୍ରାମରେ ଭୂମିନାଥ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ସମସ୍ତେ ଦାନୀକର୍ଣ୍ଣ କହୁଥିଲେ । ସେ ନିଜ ନାମର ମହତ୍ୱ ରଖିବାକୁ ଯାଇ ଦାନ ଦେଇ ଦେଇ ସବୁ ଧନ ଶେଷ କରିଦେଲେ । ସେ କୃଷିବିଦ୍ୟାରେ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଜମିଚାଷ କରି ବହୁ ଅର୍ଥ ସେ ଲାଭ କଲେ । କିନ୍ତୁ ଦାନ ଦେବାର ଅଭ୍ୟାସ ସେ ଛାଡିଲେ ନାହିଁ । ତଥାପି ଏବେ ନିଜର ପରିସ୍ଥିତି ଓ ଅତ୍ୟଧିକ ଦାନ ଦେବା ଯୋଗୁଁ ଅର୍ଥାଭାବ ଇତ୍ୟାଦି କଥା ଭାବି...
କୌଣସି ଏକ ଅଂଚଳରେ ଜଣେ ସୁପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶସ୍ତ୍ରଗୁରୁ ଥିଲେ । ସେ ଶସ୍ତ୍ର ବିଦ୍ୟାରେ ଖୁବ୍ ଧୂରନ୍ଧର ଥିଲେ ସିନା ସ୍ୱଭାବତଃ ଭାରି ଲୋଭୀ ଥିଲେ । ସୁତରାଂ ସେ କେବଳ ଧନୀପିଲାଙ୍କଠାରୁ ମୋଟା ଅଙ୍କର ଅର୍ଥ ପାଇବା ଲାଗି ସେମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଥାନ୍ତି । ଫଳରେ କେବଳ ଧନୀ ପିଲାମାନେ ହିଁ ଧନୁର୍ଦ୍ଧର ବୀର ପାଲଟି ଯାଉଥିଲା ବେଳେ ଗରିବ ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷାଦାନରୁ ବଂଚିତ ହେଉଥିଲେ । ଥରେ ଏକ...
ରୁଦ୍ରାଚାରୀ ନାମକ ଏକ ବୈଦ୍ୟ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଶରଭ ଶିଷ୍ୟ ରୂପରେ କାମ କରୁଥିଲେ । ରୁଦ୍ରାଚାରୀ ଯାହା ଶିଖାନ୍ତି ସେ ସବୁ ଲେଖି ପକାନ୍ତି । କାଳେ ତାଙ୍କର ମନେ ନ ରହିବ । ଦିନେ ରୁଦ୍ରାଚାରୀ ତାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ବତ୍ସ, ତୁମେ ଭାବନାହିଁ ଯେ ସବୁ ରୋଗ ପାଇଁ ଔଷଧ ଅଛି । ଚିକିତ୍ସା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରରେ କରାଯାଇ ପାରେ । ଯେମିତି ହିକ୍କା ରୋଗ ପାଇଁ ଥାପଡଟିଏ ଦେଲେ ତାହା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବ ।...
ଗୋଟିଏ ପଦ୍ମ ପୋଖରୀରେ ବହୁତ ପ୍ରକାରର ମାଛ ରହୁଥିଲେ । ଆଉ ସେହି ପୋଖରୀର ପାଣି ବି ଭାରି ମିଠା । ଗୋଟିଏ ବଗ ସବୁଦିନ ସକାଳୁ ଆସି ପୋଖରୀ କୂଳେ କୂଳେ ବୁଲି ଛୋଟ ଛୋଟ ମାଛ ଖାଏ । ସେହି ପୋଖରୀକୁ ଲାଗି ଏକ ବଡ ବରଗଛ ଥିଲା । ସେହି ବରଗଛ ଉପରେ ଆସି ଏକ ଚିଲ ବସାକଲା । ଦିନେ ସେ ଚିଲକୁ ବହୁତ ଶୋଷ ଲାଗିଲା । ତେଣୁ ସେ ଯାଇ ପଦ୍ମ ପୋଖରୀରୁ ପାଣି ପିଇଲା । ଭାବିଲା ଏହି ପୋଖରୀର ପାଣି ଯଦି ଏତେ ମିଠା ତାହେଲେ ଏହି ପୋଖରୀର ମାଛ...