ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ନିରିମାଖି ଝିଅର ଭାଗ୍ୟ

କାଶୀନାଥ ବାବୁଙ୍କର ପୁଅଟିଏ ଓ ଝିଅଟିଏ । ପୁଅ ବଡ ଆଉ ଝିଅ ସାନ । ପୁଅଟିର ନାମ ପ୍ରଭାକର । ଝିଅଟିର ନାମ ପ୍ରମିଳା । ପ୍ରମିଳା ତା’ ବାପାଙ୍କର ଅତି ଅଲିଅଳି ଝିଅ । ପ୍ରମିଳାକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇ ତା’ ମାଆ ଚିରଦିନପାଇଁ ଏ ସଂସାର ଛାଡି ଚାଲିଗଲେ । ତାପରେ ସେ କାଶୀନାଥ ବାବୁ ପିଲା ଦୁହିଁଙ୍କୁ ସରକାରୀ ସ୍କୁଲ୍ରେ ପାଠ ପଢାଇଲେ । ବେଶ୍ ଆରାମ୍ରେ ପିଲାମାନେ ବି ଥାଆନ୍ତି । ବାପା ବି ତାଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଭଳିକିଭଳି ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗର...

Read More

ସାପ ଓ ନେଉଳ

ପୂର୍ବରୁ ସାପଗୁଡିକ ଆଦୌ ବିଷାକ୍ତ ନ ଥିଲେ । ବହୁତ ସରଳ ଜୀବଟିଏ ଥିଲା ସାପ । ସାପକୁ ଦେଖିବା ମାତ୍ରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପଶୁପକ୍ଷୀ ତାକୁ ମାରି ଖାଇଦଉଥିଲେ । ତେଣୁ ସାପଗୁଡିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭୟରେ ଦିନ କଟାଉଥିଲେ । ଦିନକର କଥା । ଗୋଟିଏ ସାପକୁ ବହୁତ ଗୁଡିଏ ବଣୁଆ ପଶୁ ଗୋଡାଇଲେ ମାରିବାକୁ । ତେଣୁ ସାପଟି ଭୟରେ ଏକ ନେଉଳ ଗାତ ମଧ୍ୟରେ ପଶିଗଲା । ନେଉଳ ସ୍ୱଭାବରେ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ସରଳ ଓ ଦୟାବନ୍ତ ଜୀବଟିଏ ଥିଲା । ସେ ନେଉଳ ସାପକୁ ତା’...

Read More

ଗୁରୁ ଆଶୀର୍ବାଦ

ଗୁରୁ ଧୈମ୍ୟ ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ ଉପମନ୍ୟୁ । ସେ ଥିଲେ ଗୁରୁ ଆଶ୍ରମର ଗାଈମାନଙ୍କୁ ପାଳନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱରେ । ଦିନ ତମାମ୍ ସେ ସେହି ଗାଈମାନଙ୍କ ସେବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହୁଥିଲେ । ଦିନରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିସାରି ରାତିରେ ସେ ଭିକ୍ଷା ମାଗିବା ପାଇଁ ଯାଉଥିଲେ । ଗୁରୁଦେବ ଥରେ ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କର ଐକାନ୍ତିକ ଗୁରୁଭକ୍ତିକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଲାଗି ଚିନ୍ତା କଲେ । ତେଣୁ ଦିନେ ସେ ମୁନି ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକି କହିଲେ...

Read More

କାହା ପ୍ରତି କଟୁମନ୍ତବ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ ଜମା ଭଲନୁହେଁ

ଆମ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡକ୍ଟର ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦଙ୍କ କଥା । ତାଙ୍କର ‘ରତନା’ ନାମରେ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଚାକର ଥିଲା । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସଚ୍ଚୋଟ ଏବଂ ପ୍ରଭୁଭକ୍ତ ଥିବାରୁ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ତାକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉଥିଲେ ।                 ଦିନକର କଥା । ରତନା ଘର ଓଳାଉଥିବାବେଳେ ବାବୁଙ୍କର ଅତି ପ୍ରିୟ ପାର୍କର କଲମଟି ଅକସ୍ମାତ୍ ତଳେ ଖସିପଡିବାରୁ ତା’ର ମୁନଟି ଭାଙ୍ଗିଗଲା । ସେବକ ରତନାର ଅସାବଧାନତା ଯୋଗୁଁ ଏପରି ଅଘଟଣ...

Read More

ଆଜି ଆମର ଏକ ସୌଭାଗ୍ୟର ଦିନ

ଦୀନଦୁଃଖୀ ସେବା କରିବା ସୌଭାଗ୍ୟ ମିଳିଥାଏ ସିନା ଭାଗ୍ୟରେ ଥିଲେ     ସାଥେ ଥିବା ବନ୍ଧୁ ଗିରୀଶଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ କହିଦେଲେ ବିଦ୍ୟାସାଗର ଥରେ ।     ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଭଳି ବି ଗିରୀଶ ଥିଲେ ଦୟାଶୀଳ, ହୃଦୟବାନ     ସେଥିଲାଗି ଦୁହେଁ ସମାଜସେବାରେ କାଟିଦେଇଥିଲେ ସାରାଜୀବନ । ଅନେକ ଦିନ ତଳେ ଈଶ୍ୱରଚନ୍ଦ୍ର ବିଦ୍ୟାସାଗରଙ୍କ ଜୀବନରେ ଘଟିଥିଲା ଏଇ ଘଟଣାଟି । ଏଇ ଗୋଟିଏ ଘଟଣା କାହିଁକି ତାଙ୍କର ଜୀବନରେ ଘଟିଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘଟଣା...

Read More

ସୁଧଖୋର ରତନଲାଲ୍

ତେଜପୁର ଗ୍ରାମର ସବୁଠାରୁ ବଡ ସାହୁକାର ରତନଲାଲ୍ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ବ୍ୟବସାୟ ହେଉଛି ଟଙ୍କା କରଜ ଦେଇ ବହୁତ ସୁଧ ନେବା । କଷିକରି ସୁଧ ସିଏ ନିଅନ୍ତି ବୋଲି ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କୁ ସୁଧଖୋର୍ ବୋଲି ଜାଣନ୍ତି । ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗ୍ରାମମାନଙ୍କରୁ ମଧ୍ୟ ଲୋକେ ତାଙ୍କ ପାଖରୁ ଟଙ୍କା ନେବାକୁ ଆସନ୍ତି ।       ଦିନେ ସେ ଅନ୍ୟ ଗ୍ରାମମାନଙ୍କରୁ ସୁଧ ଅସୁଲ କରି ଦଶହଜାର ଟଙ୍କା ଧରି ନିଜ ଗାଁକୁ ଫେରୁଥିଲେ, ବାଟରେ ହଠାତ୍ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ହୋଇ ଆସିଲା ।...

Read More

ଦୂରଦୃଷ୍ଟି

ହରିପୁର ଗ୍ରାମରେ ନାଗେଶ୍ୱର ନାମକ ଜଣେ ସାଧାରଣ ପରିବାରର ଲୋକ ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପତ୍ନୀ ଓ ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନ ଥିଲେ । ଏକମାତ୍ର ଭଉଣୀର ବିବାହ ସୁଗନ୍ଧପୁର ନିବାସୀ ବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ସହିତ ହୋଇ ସାରିଥାଏ । ତେଣୁ ସେ ତା’ ଶ୍ୱଶୁର ଘରେ ଥାଏ । ବର୍ଦ୍ଧନ ମଧ୍ୟ ସାଧାରଣ ପରିବାରର ଅଟନ୍ତି । କିଛି ଦିନ ପରେ ବର୍ଦ୍ଧନ ହୃଦରୋଗରେ ପୀଡିତ ହେଲେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ନାଗେଶ୍ୱରଙ୍କ ପତ୍ନୀ ନିଜ ପତିଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରି ବର୍ଦ୍ଧନ ଓ ତାଙ୍କ...

Read More

ପ୍ରକୃତ ସ୍ୱାମୀ କିଏ?

ବିକ୍ରମଙ୍କୁ ଦେଖି ବେତାଳ କହିଲା, “ତୁମେ ପୁଣି ମୋ ପଛେ ପଛେ ଏଠାକୁ ଚାଲି ଆସିଲ ।” ବେତାଳର କଥା ଶୁଣି ରାଜା କହିଲେ, “ବେତାଳ! ତୁ ମୋତେ କ’ଣ ଭାବିଲୁ, ମୁଁ ତୋତେ ନ ନେଇ ଛାଡିଦେବି ।” ଏହା କହି ପୁଣିଥରେ ବିକ୍ରମ ବେତାଳକୁ ଆଣି କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ବାଟ ଚାଲିଲେ । ପଥ ଚାଲିବାର କଷ୍ଟ ଦୂର କରିବାପାଇଁ ବେତାଳ ପୁଣି ଥରେ ଆଉ ଏକ କାହାଣୀ କହିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ।         ଉଜ୍ଜୟିନୀ ନଗରରେ ଜଣେ ଧନୀକ ବ୍ୟକ୍ତି ବାସ କରୁଥିଲେ ।...

Read More

ତ୍ରିଲୋଚନା କଥା

ଏକାଦଶଦିନ ପ୍ରଭାତରେ ନିତ୍ୟ କର୍ମାଦି ଶେଷକରି ସିଂହାସନ ପାଖରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇ ଉପବେଶନ କରିବାପାଇଁ ଉଦ୍ୟତ ହେବାମାତ୍ରେ ପରବର୍ତ୍ତି ପୁତ୍ତଳିକା ତ୍ରିଲୋଚନା ତାଙ୍କ ସାମ୍ନାକୁ ଆସି କହିଲା, “ମହାରାଜ! ମୁଁ ତ୍ରିଲୋଚନା । ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ମୁଁ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରି ଆସିଛି । ତାଙ୍କଭଳି ଜଣେ ଦାନୀ, ତ୍ୟାଗୀ, ମହାଜ୍ଞାନୀ, ବିବେକବାନ୍ ଶାସକ ଏ ଧରଣୀ ବକ୍ଷରେ ମିଳିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ତାଙ୍କ...

Read More

ଦରବାରୀ ପେଟୁ

ଗଙ୍ଗାପୁରର ଟୋକା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଭାରି ଗପୁଡି, କିନ୍ତୁ କାମଦାମ ମୋଟେ ସେ କରେ ନାହିଁ । ଗାଁରେ ଯାହାର ଯେଉଁଦିନ ବିଶ୍ରାମ ଲୋଡାଥାଏ କିମ୍ବା ଯିଏ ଅସୁସ୍ଥ ଥାଏ, ତା’ ପାଖରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ବସି ଦୁନିଆଯାକର ଅଜବ କଥା ସବୁ ଗପେ । ସେମାନେ କିଛି ହେଲେ ବି ମନେ କରନ୍ତି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କର କାମଦାମ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ବସି ଗପସପ କରି ସେମାନଙ୍କ ସମୟ ନଷ୍ଟ କଲେ ସେମାନେ ବା ସେଥିରେ କିପରି ଖୁସି ହେବେ? ଅସୁବିଧା...

Read More

ବନଦେବୀଙ୍କ କୃପା

ସୀତାପୁର ଗ୍ରାମରେ ଗୋଟିଏ ଗରିବ ପରିବାର ଥିଲା । ଶିବ ଓ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ରାଧା, ପୁଅଟିଏ, ତା’ର ନାମ ଭରତ । ତାଙ୍କର ଛୋଟ ବଗିଚାଟିଏ ଥାଏ । ସେଥିରେ ଫଳଫୁଲ ଲଗାଇ ତାକୁ ସେ ବିକନ୍ତି, ଆଉ ଅଳ୍ପ କିଛି ଜମିବାଡି, ସେଥିରେ ସେମାନେ ବେଶ୍ ଚଳିଯା’ନ୍ତି । ରାଧା ହାତର ସ୍ପର୍ଶରେ ସେହି ବଗିଚାଟି ଅତି ସୁନ୍ଦର ଓ ଜୀବନ୍ତ ହୋଇ ଉଠିଥାଏ । ରାଧା ସବୁବେଳେ କହୁଥାଏ “ଇଏ ବନଦେବୀଙ୍କ କୃପା ।”                 ରାଧା ଥରେ ଅସୁସ୍ଥ ହୋଇ...

Read More

କୃପଣ ଧନୀ କଥା

ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳେ ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଜଣେ ଧନୀ ଲୋକ ଥିଲା । ତା’ର ଟଙ୍କାପଇସା କି କୋଠାବାଡିର ସିନା ଅଭାବ ନଥିଲା । ହେଲେ ମନରେ ଆଦୌ ଶାନ୍ତି ନଥିଲା । ରାତିରେ ନିଦ ଲାଗୁ ନଥିଲା । ତାକୁ ଧନଲୋଭ ଏତେ ଗ୍ରାସ କରିଥିଲା ଯେ, ଦାନଧର୍ମ ତ ଦୂରର କଥା ନିଜେ ଭଲକରି ଗଣ୍ଡେ ଖାଇବା କି ଭଲ ଖଣ୍ଡିଏ ପିନ୍ଧିବାରେ ବି ଟଙ୍କାଖର୍ଚ୍ଚ କରୁନଥିଲା ।        ଧନୀ ଲୋକଟିର ସବୁବେଳେ ଧନ ବଢେଇବାର ଚିନ୍ତାଥାଏ । ଦିନେ ସେ ରାତିରେ ଶୋଇଲା ବେଳେ...

Read More

ଆକବର ଏବଂ ତାଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନ

ଥରେ ମହାରାଜ ଆକବର ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଲେ । ସ୍ୱପ୍ନଟି ଥିଲା ଆକବରଙ୍କର ସବୁ ଦାନ୍ତ ପଡିଯାଇଛି କେବଳ ଗୋଟିଏ ଦାନ୍ତ ରହିଛି । ସ୍ୱପ୍ନଟି ଦେଖିବାପରେ ଆକବରଙ୍କୁ କିଛି ଭଲ ଲାଗିଲା ନାହିଁ । ସେ ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଜ୍ୟୋତିଷମାନଙ୍କୁ ଡକାଇଲେ । ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ ଆସିବାପରେ ମହାରାଜ୍ ସେମାନଙ୍କ ଆଗରେ ସମସ୍ତ ଘଟଣା ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ । ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ ସବୁ ଶୁଣିବାପରେ କହିଲେ, “ହଜୁର୍! ଏପରି ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିବା ଅର୍ଥ ଏହା ସୂଚନା...

Read More

ଲୋଭ

ଜଗନ୍ନାଥ ପିଲାଦିନରୁ ବାପା ମାଆଙ୍କୁ ହରାଇଲା । ଅଳ୍ପ କେତେଜଣ ଦୂରସମ୍ପର୍କୀୟ ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ ତାର ଆଉ ସାହା ଭରସା ବୋଲି କେହିବି ନଥିଲେ । ଜଗନ୍ନାଥର ଅବସ୍ଥା ବଡ ଶୋଚନୀୟ ହେଲା । ବାପା ମାଆଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତି ବି କିଛି ନଥିଲା ଯେ ତାର ଦିନ ସୁଖରେ କଟିଯିବ । ଜଗନ୍ନାଥକୁ ସେତେବେଳେ ବାର ତେର ବର୍ଷ । କ’ଣ ସେ କରିବ? କୋମଳମତି ବାଳକ ମାତ୍ର । ପରିଶ୍ରମ କରି ପେଟ ପୋଷିବାକୁ ତାର ଧୈର୍ଯ୍ୟ କୁଆଡୁ ଆସିବ? ବଳ କାହିଁ...

Read More

ଉପସ୍ଥିତ ବୁଦ୍ଧି

ଗୋଟିଏ ଗଧ ଖୋଲା ପଡିଆରେ ଉଠିଥିବା କୋମଳ ଘାସ ଚରୁ ଥିଲା । ଅଚାନକ ଯେତେ ବେଳେ ସେ ମୁଣ୍ଡ ଉଠାଇଲା, ଆଉ ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ବାଘ ତା ଆଡକୁ ମାଡି ଆସୁଛି । ଗଧ ଦେଖିଲା ଯେ ଆଉ ପ୍ରାଣ ବଂଚାଇବା ତା ପକ୍ଷରେ ଖୁବ୍ କଷ୍ଟକର ପାଠ । ବାଘ ସାମନାରେ ଦୌଡି ପଳାଇବା ଅସମ୍ଭବ । ତେଣୁ ସେ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କ’ଣ କରିବ? ଜୀବନ ବଂଚାଇବ କେମିତି । କଥାରେ ଅଛି “ଅକଲ ବଡୀ ୟା ଭୈଁସ୍” । ସେହି କଥାକୁ କାମରେ ଲଗାଇବ ଯେ ବୁଦ୍ଧି ଦ୍ୱାରା ବଳକୁ...

Read More

ଯାଦୁକାରୀ ଘଂଟି

ବହୁଦିନ ପୂର୍ବର କଥା । ଚୀନ୍ରେ ଦୁଇଭାଇ ଥା’ନ୍ତି । ବଡ ବହୁତ କ୍ରୁର ସ୍ୱଭାବର, ମାତ୍ର ଛୋଟ ଭାଇ ଖୁବ୍ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଓ ପରୋପକାରୀ ।                 ସେମାନଙ୍କର ପିତାଙ୍କର ସ୍ୱର୍ଗବାସ ପରେ ବଡ ଭାଇ ଲିଆଙ୍ଗ୍ ସବୁ ସମ୍ପତ୍ତି ସାନ ଭାଇ ଚିଆଙ୍ଗ୍ଠାରୁ ନେଇଗଲା ଓ ସୁଧରେ ସବୁ ଟଙ୍କା ଲଗାଇ ଆନନ୍ଦରେ ଥାଏ । ସାନକୁ ସେ କିଛିବି ହେଲେ ସମ୍ପତ୍ତି ଦେଇ ନଥାଏ । ତଥାପି ମଧ୍ୟ ସାନଭାଇକୁ ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ଖୁବ୍ ଭଲ ପାଉଥିବାରୁ ତା’ର...

Read More

ଝାଡୁଦାରର ବିବାହ

ପ୍ରାୟ ଚାରି ଶହ ବର୍ଷ ତଳେ ମହିଶୂର ରାଜ୍ୟରେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ଗଂଗବଂଶରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ବେଶ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶାସକ ଥିଲେ । ସେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା କରିଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ କନ୍ୟା ନ ମିଳିବା ଯାଏଁ ସେ ବିବାହ ଆଦୌ କରିବେ ନାହିଁ ।                 ସେତେବେଳେ କାଞ୍ଚିପୁରର ରାଜାଙ୍କର ଝିଅଟିଏ ଥିଲା । ସେ ତ୍ରିଲୋକ ସୁନ୍ଦରୀ ଭାବରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲେ । ବାସ୍ତବରେ ତାଙ୍କ ସମାନ...

Read More

ସ୍ୱପ୍ନ ଦୁଃସ୍ୱପ୍ନ

ହରିପୁର ଗ୍ରାମରେ ଦୁଇ ଭାଇ ଥା’ନ୍ତି । ସେମାନେ ହେଲେ ଗୋବିନ୍ଦ ଓ ମୁକୁନ୍ଦ । ସେମାନେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଅନ୍ତେ ନିଜ ନିଜର ଘର ତୋଳାଇଲେ । ଗୃହପ୍ରବେଶ ଦିନ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶିବଶାସ୍ତ୍ରୀ ସେମାନଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ ଗୃହନିର୍ମାଣଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ ଗୃହ ଦୁଇଟି ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି ସତ, କିନ୍ତୁ ବଡ ପୁଅ ଗୋବିନ୍ଦ ପାଇଁ ଦକ୍ଷିଣ ପଟ ଗୃହ ଓ ସାନ ପୁଅ ମୁକୁନ୍ଦ ପାଇଁ ବାମପଟର ଗୃହ ବାସ କରିବା ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉତ୍ତମ ।       କିନ୍ତୁ...

Read More

ସାପ ମାନଙ୍କର କାହାଣୀ

ଗୋଟିଏ ନଗରୀରେ ‘ଦେବଶକ୍ତି’ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ବାସ କରୁଥିଲେ । ରାଜାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ସନ୍ତାନ ଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜାଙ୍କ ମନରେ ସୁଖ ନଥାଏ । କାରଣ ରାଜକୁମାରଙ୍କ ପେଟରେ ଏକ ସାପ ଥାଏ । ରାଜ୍ୟରେ ଥିବା ବଡ ବଡ ଚିକିତ୍ସକ ମାନେ ଆସି ରାଜକୁମାରଙ୍କୁ ଚିକିତ୍ସା କଲେ ସତ, କିନ୍ତୁ ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ କୌଣସିଟି କାର୍ଯ୍ୟ କଲାନାହିଁ । ଶେଷରେ ରାଜକୁମାର ବଂଚିବା ଆଶା ଛାଡିଦେଲେ । କାହାକୁ କିଛି ନକହି ରାତିରେ ପ୍ରାସାଦ ଛାଡି ଅନ୍ୟ ଏକ ରାଜ୍ୟକୁ...

Read More

ବୈରାଗ୍ୟ

ମହାରାଜା ମହାଜନକ ସନ୍ନ୍ୟାସ ଜୀବନ ଯାପନ କରିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ରାଜପ୍ରସାଦ ଛାଡି ଏକ ବଗିଚାରେ ଛୋଟ ଘରଟିଏ ବନାଇ ରହିଲେ । ସେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟ ବନ୍ଦ କରିଦେଲେ । କିଛିଦିନ ପରେ ଦିନେ ସେ ତାଙ୍କ ସେବକକୁ ଡାକି କହିଲେ, “ମୋ ପାଇଁ କିଛି ଗେରୁଆ ବସ୍ତ୍ର ଓ ମାଟିର ଏକ ଭିକ୍ଷାପାତ୍ର ନେଇ ଆସ । ଆଉ ଗୋଟିଏ ବାରିକ ମଧ୍ୟ ଡାକି ଆଣିବୁ ।” ବାରିକ ଆସି ତାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ ଲଣ୍ଡା କରିଦେଲା ଓ ସେ ଗେରୁଆ ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧି ମାଟି...

Read More

ବିଡାଏ କାଠ

                ଗୋଟିଏ ଚାଷୀର ଚାରୋଟି ପୁଅ ଥିଲେ । ହେଲେ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ କାହାରି ବି କାହା ସାଙ୍ଗରେ ମୋଟେ ପଡୁନଥିଲା । ଓଲଟି ସେମାନେ ଖାଲି ସବୁବେଳେ ନିଜ ଭିତରେ ଝଗଡା କରୁଥାନ୍ତି ।                 ଦିନେ ଚାଷୀ ଚାରୋଟି କାଠିର ଗୋଟିଏ ବିଡାନେଇ ଘରକୁ ଫେରିଲା । ତା’ର ପୁଅମାନଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକି ସେ କାଠିର ବିଡାଟିକୁ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ କହିଲା । ପୁଅମାନେ ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କଲେବି ସେ ବିଡାକୁ ମୋଟେ ଭାଙ୍ଗି ପାରିଲେ...

Read More

ଲୀଳାବତୀ ସୂତ୍ର ରଚନା କଥା

“ଭାସ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ କନ୍ୟା ଲୀଳାବତୀ ଥିଲେ ବୁଦ୍ଧିମତୀ ସୁନ୍ଦରୀ ଜଣେ     ବିବାହ ବନ୍ଧନେ ବାନ୍ଧିହେଲେ ସିନା ଦୁର୍ଯୋଗକୁ ହେଲେ ବିଧବା ଦିନେ ।     ଦେଇପାରିଲାନି ଦୁଃଖ ଏ ଘଟଣା ବରଂ ଜୀବନରେ ଆସିଲା ସୁଖ     ବାପଝିଅ ଦୁହେଁ ବସିଗଲେ ଲେଖି ଗାଣିତିକ ସୂତ୍ରମାନ ଅସଂଖ୍ୟ ।     ଆଜି ତାହା ଲୀଳାବତୀ ସୂତ୍ର ରୂପେ ଲଭିଅଛି ଖ୍ୟାତି ଗଣିତଶାସ୍ତ୍ରେ     ଧନ୍ୟ ସେହି କନ୍ୟା ଲୀଳାବତୀ ଦେଖ ଭାଗ୍ୟବତୀ ହେଲା ଏଇ ମରତେ ।”...

Read More

ମଖଦେବ ଜାତକ

ଆଗ କାଳରେ ବିଦେହ ବୋଲି ଏକ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ତା’ର ରାଜା ଥିଲେ ମଖଦେବ । ତାଙ୍କର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା ମିଥିଳା । ସେ ଜଣେ ଅତି ଉଦାର ଶାସକ ଥିଲେ । ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ ନିଜର ପୁଅ ଭଳି ପାଳୁଥିଲେ । ଧର୍ମକାର୍ଯ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ମନ ଥିଲା । ବିଦେହର ପ୍ରଜାମାନେ ଅତି ସୁଖରେ ଥିଲେ ।        ଦିନକର କଥା । ଭଣ୍ଡାରୀ ରାଜାଙ୍କ ବାଳ କାଟିଦେଉଥିଲା । ରାଜା ତାକୁ କହିଲେ – “ଯଦି ମୋ ମୁଣ୍ଡର କୌଣସି ବାଳ ଧଳା ହୋଇଯାଇଥିବ ତେବେ ମତେ କହିବୁ ।”...

Read More

ଭୀମର ଭାଗ୍ୟ

ଭୀମ ଯେମିତି ବଳୁଆ, ଠିକ୍ ସେମିତି ସେ ସାହସୀ ମଧ୍ୟ । ଗାଁ ଲୋକେ ତାକୁ ବଡ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ଯାହା ଘରେ ପିଠାପଣା ହେଲେ ସେଥିରୁ ତାକୁ ଭାଗ ମିଳୁଥିଲା । କାରଣ, ତା’ର ନିଜର ବୋଲି କେହିବି ନଥିଲେ । ସେ ଶିଶୁଥିବା ସମୟରେ ତା’ର ମା ବାପା ଏ ସଂସାର ଛାଡି ଚାଲି ଯାଇଥିଲେ । କକା ଘରେ ରହି ସେ ମଣିଷ ହୋଇଥିଲା । କକା ବି ଆଉ ଇହଧାମରେ ନଥିଲେ । ଭୀମ ସବୁବେଳେ ଉଦାସ ରହୁଥାଏ । ଲୋକେ ଭାବୁଥାନ୍ତି, ସଂସାରରେ ତା’ ନିଜ ଲୋକ ଆଉ କେହି...

Read More

ପିଶାଚୀ

ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ରାମୁ ନାମକ ଚାଷୀଟିଏ ରହୁଥାଏ । ବାହା ହେବାର ଖୁବ୍ ଅଳ୍ପଦିନ ପରେ ତା’ର ପତ୍ନୀ ବିୟୋଗ ଘଟିଲା । ବିଚାରା ଏବେ ସେ ଏକେଲା ତା’ଘର ଚଳାଉ ଥାଏ । ସେହି ଗାଁରେ ରୂପା ବୋଲି ଅନାଥ ଗରିବ ଝିଅଟିଏ ଥାଏ । କାମଦାମ କରି ସେ ତା’ ନିଜ ପେଟ ପୋଷେ ।                 ରୂପା ରାମୁ ଘରେ ସବୁ ପ୍ରକାର କାମ ପାଇଟି କରେ । ଏମିତିକି ତା’ କ୍ଷେତକୁ ମଧ୍ୟ ଯାଇ ସେ କାମ କରେ ଓ ସଂଧ୍ୟାକୁ ଘରକୁ ଫେରିଯାଏ । ଦିନେ ମନରେ ସାହସ କରି...

Read More

ବିବେକ ଓ ବଚନ

ଜଣେ ଖଲିଫା ବାଗଦାଦ ନଗରୀରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ସାହିତ୍ୟ, ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଓ ବୁଦ୍ଧିର ବିଶେଷ ଆଦର କରୁଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ପଣ୍ଡିତ ଓ ଗୁଣୀବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କର ବି ସଭା ଡାକୁଥିଲେ । ସେ ସଭାରେ ନାନା ଦାର୍ଶନିକ ଓ ସାମାଜିକ ବିଷୟର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିଲା । କହିବା ବାହୁଲ୍ୟ, ପଣ୍ଡିତମାନେ ନାନା ପୁରସ୍କାର ପାଇ ଖୁସି ହୋଇ ଯାଉଥିଲେ ।                 ସଭାର ଆଲୋଚନା ଯେ ଖାଲି ଖଲିଫା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦରବାରର ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ...

Read More

ଗଙ୍ଗାବତରଣ

ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ରାଜା ଧର୍ମାତ୍ମା ସଗରଙ୍କ ୬୦ ହଜାର ଏକକ ପୁତ୍ର ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଦୁରାଚାରୀ, ଦୁଷ୍ପ୍ରବୃତିସମ୍ପନ୍ନ ଥିଲେ । ଥରେ ରାଜା ସଗର ଅଶ୍ୱମେଧ ଯଜ୍ଞ କଲେ । ଇନ୍ଦ୍ର ଯଜ୍ଞ ଅଶ୍ୱକୁ ଚୋରିକରି ନେଇ ପାତାଳ ପୁରୀରେ ତପସ୍ୟାରତ କପିଳମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ ବାନ୍ଧିଦେଲେ । ସଗରପୁତ୍ରମାନେ ଅଶ୍ୱକୁ ଖୋଜିଖୋଜି ଯାଇ ପହଁଚିଲେ କୋଟି ସୂର୍ଯ୍ୟ ସମାନ ଦୀପ୍ତିମାନ କପିଳ ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ । ମୁନିଙ୍କୁ ଅଶ୍ୱଚୋର ବୋଲି କହି...

Read More

ସିଂହ ଏବଂ ଗଧ କଥା

ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ‘କରାଳ କେଶର’ ନାମକ ଏକ ସିଂହ ବାସ କରୁଥାଏ । ଏହି ସିଂହ ନିକଟରେ ‘ଧୂସରକ’ ନାମକ ଏକ ଶୃଗାଳ ସେବକ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥାଏ । ଦିନେ କରାଳ କେଶରର ଏକ ହାତୀ ସହିତ ଭୀଷଣ ଲଢେଇ ହେଲା । ଏହି ଲଢେଇରେ ସିଂହଟି ଭୀଷଣ ଭାବରେ ଆଘାତପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଏତେ ଆଘାତ ପାଇଥାଏ ଯେ ସେ ଚାଲିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତି ପାଉନଥାଏ । ସିଂହଟି ଅସୁସ୍ଥ ହେବାରୁ ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ମଧ୍ୟ କରିପାରିଲା ନାହିଁ । ନିଜେ ଦୁର୍ବଳ ହେବା ସହିତ ପାଖରେ...

Read More

ପର ପାଇଁ ଗାତ ଖୋଳା

କୁକୁର ଆଉ ଗଞ୍ଜା କୁକୁଡ଼ା ଭିତରେ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ଗଢି ଉଠି ଥିଲା । ଦିନେ ଦୁଇ ଜଣ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ପହଁଚି ବହୁତ ଗପ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଧୀରେ ଧୀରେ ସନ୍ଧ୍ୟା ନଇଁ ଆସିଲା । ତା’ପରେ ରାତି ମଧ୍ୟ ହୋଇ ଆସିଲା । ଦୁଇ ଜଣ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଗଲେ ବର୍ତ୍ତମାନ କ’ଣ କରିବା? ସେମାନେ କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ ଏତେ ଭୋଳ ହୋଇ ଯାଇ ଥିଲେ ଯେ କେତେ ବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ବୁଡି ଚନ୍ଦ୍ର ଆକାଶରେ ଦେଖା ଦେଲେଣି ସେକଥା ସେମାନେ କିଛିବି ଜାଣି...

Read More

କଳାକାର

ପୁରୁଣାକାଳର କଥା । ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟରେ ଧର୍ମସେନ ନାମକ ଜଣେ ଲୋକପ୍ରିୟ ରାଜା ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ତିନିଜଣ ପୁତ୍ର ଥା’ନ୍ତି । ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁତ୍ର ନ୍ୟାୟବାଦୀ ଓ ଖୁବ୍ ଭଦ୍ର ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସାନ ଦୁଇଜଣ ଅତିମାତ୍ରାରେ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ଥିଲେ । ସେମାନେ ବଡ ହୋଇ ଯିବାରୁ ରାଜାଙ୍କ ମନରେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଲା ଯେ ସେ ଏବେ କାହାକୁ ନିଜର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ରୂପେ ବାଛିବେ । ନିୟମ ଅନୁସାରେ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ସିଂହାସନର ଅଧିକାରୀ ହେଲେ ମଧ୍ୟ...

Read More

ଈର୍ଷ୍ୟା

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ବଳଭଦ୍ର ନାମକ ଦରିଦ୍ର ଲୋକଟିଏ ତା’ର ପରିବାର ସହିତ ଥାଏ । ସେ କାଠୁରିଆ ଥିଲା । ନିତି ନିତି ଜଙ୍ଗଲରେ କାଠ କାଟି ସେ ଯାହା ପଇସା ପାଏ ସେଥିରେ ପରିବାର ଚଳାଏ । ଦିନେ ହେଲେ ସମସ୍ତେ ପେଟ ଭରି ଖାଇବାକୁ ପାଆନ୍ତି ନାହିଁ ।                 ଦିନେ ସେ କାଠ କାଟିବାକୁ ବାହାରିଛି । କଳାମେଘ କାହୁଁ ଘୋଟି ଆସିଲା, ଅଳ୍ପସମୟ ଭିତରେ । ବର୍ଷା ପଡିବାକୁ ଲାଗିଲା । ବଳଭଦ୍ର ଘରୁ ତ ବାହାରି ଯାଇଥିଲା, ଜଙ୍ଗଲରେ ଏକ...

Read More

ଧୂସର ଦୁର୍ଗ

ଚନ୍ଦ୍ରବର୍ମା ଶତ୍ରୁ ବାହିନୀର ମୁକାବିଲା କରିବା ନିମନ୍ତେ ଯେଉଁ ବ୍ୟୁହ ରଚନା କରୁଥିଲେ, ହଠାତ୍ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଶତ୍ରୁସୈନ୍ୟ ପହଁଚିଯିବା ଫଳରେ ସେ ବ୍ୟୁହ ବିଫଳ ହେଲା । ଚନ୍ଦ୍ରବର୍ମା ଓ ସୁବାହୁ ପଳାଇ ଯିବାକୁ ଉଦ୍ୟତ ହେଲେ । କେତେଜଣ ଶତ୍ରୁ ସୈନିକ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନୁଧାବନ କଲେ । ସେମାନଙ୍କ କବଳରୁ ନିଷ୍କୃତି ପାଇବା ନିମନ୍ତେ ଚନ୍ଦ୍ରବର୍ମା ଓ ସୁବାହୁ ପାହାଡ ତଳେ ରହୁଥିବା ନଦୀ ଭିତରକୁ ଲମ୍ପ ଦେଲେ । ତା’ପରେ –...

Read More

ଶିବ, ବିଷ୍ଣୁ, ବୁଦ୍ଧ, ଜଗନ୍ନାଥ ଏବଂ ଓଡିଶା

ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ହେଉଛି ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା ବହୁଦେବବାଦର ଦେଶ। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପୂର୍ବରେ କୌଣସି ଜାତୀୟ ଦେଶ ଧାରୀ ଐକ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ନଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରାଚୀନରେ ଗୋଟେ ଅନେକ ରାଜା ରାଜୁଡା ତଥା ଅନେକ ଜାତୀୟ ଆଦିବାସୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ସମୂହ ଭୁଭଗା ଥିଲା। ଏହି ବିଶାଳ ଭୁଭାଗରେ ଅନେକ ଭାଷାଭାଷୀ ଲୋକ ରହି ଆସୁଅଛନ୍ତି। ଭାଷା ହେଉଛି ଏକ ଆଦିମ ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରତୀକ। ପ୍ରତ୍ୟକ ଭାଷାଭାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ନିଜ ନିଜ ଜୀବନ...

Read More

ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ