ଥଜୟନଗରର ସାମନ୍ତ ରଜା ଶଙ୍କର ବର୍ମା କନକଦୁର୍ଗାଙ୍କ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ବିଗ୍ରହ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାକୁ ରାଜି ନହେବାରୁ ବୀରସିଂହର ସେନାପତି ଜବର୍ସେନ୍ ତାକୁ ଯୋର୍ କରି ନେଇଗଲା । ନୌକାରେ ପ୍ରତିମାକୁଧରି ବସିଥାନ୍ତି କେତେଜଣ ସୈନିକ । ଦୁଇ କୂଳରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ଯାଉଥାନ୍ତି । ହଠାତ୍ ଗୋଟିଏ ବରଗଛରୁ ଦଉଡି ଯୋଗେ ଝୁଲି ଆସି କେହି ଜଣେ ଦୁଃସାହସିକ ରୀତିରେ ପ୍ରତିମାଟି ଟେକିନେଇ ଅନ୍ୟକୂଳରେ ପହଁଚି ଘୋଡା ଯୋଗେ ଚମ୍ପଟ ଦେଲା । ...
ଦିନେ ରାଜା ଦର୍ପଣ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇ ମୁହଁସଫା କରୁଥାଆନ୍ତି । ସେହି ସମୟରେ ତାଙ୍କ ମୁହଁରୁ ଜଣା ପଡୁଥାଏ, ସେ ଯେପରି କାହାକୁ ଖୋଜୁଛନ୍ତି । ଠିକ୍ ଏହି ସମୟରେ ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା କର୍ମଚାରୀକୁ ରାଜା ଆଦେଶ ଦେଲେ – ‘ଯାଅ ଏବଂ ସଂଗେ ସଂଗେ ଧରିଆଣ ।’ ପ୍ରଥମେ କର୍ମଚାରୀ ଜଣକ ଭାବିଲା ରାଜା ବୋଧହୁଏ ଗୋଟିଏ ପାତ୍ରରେ ପାଣି ଆଣିବା ପାଇଁ କହୁଛନ୍ତି । ପୁଣି ଭାବିଲା ରାଜା ତ’ କହିଛନ୍ତି ଧରିଆଣିବା ପାଇଁ । ହେଲେ କାହାକୁ...
ଚୀନ୍ର ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଜମିଦାର ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ବଡ ମନ୍ଦ ପ୍ରକୃତି ଥିଲା । କେହି ଜଣେ ହେଲେବି ଚାକର ସେଠାରେ ତିଷ୍ଠି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । କାରଣ ସେ ବହୁତ କାମ ଖଟାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ପଇସା ଦେବାବେଳକୁ ସେ ଯାହାତାହା କହି ଓଲଟା ଘରୁ ତଡି ଦିଅନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏପରି ସ୍ୱଭାବ ଯୋଗୁଁ ସେ ଗ୍ରାମର କେହି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଚାକିରୀ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ କେତେକ ସରଳ ଲୋକ ତାଙ୍କର ଏ ଗୁଣ ନ ଜାଣି ଆସି...
ସୁକୁମାର ଦିନେ ଅନ୍ୟ ମନଷ୍କ ଭାବରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ହଠାତ୍ ବଣ ଭିତରକୁ ପଶି ଆସିଥିଲା । ତା’ପରେ ସେ ଜଣେ ସାଧୁଙ୍କୁ ଭେଟିଲା । ସାଧୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ, “ଯୁବକ! ତମେ କ’ଣ ହିଂସ୍ର ଜନ୍ତୁଙ୍କ କବଳରୁ ଆତ୍ମରକ୍ଷାର ମନ୍ତ୍ର ଜାଣ?” ତହୁଁ ସୁକୁମାର କହିଲା, “ମହାଶୟ! ବାଘ ମୋତେ ଖାଇଗଲେ ଭାରି ଭଲ ହେବ । କାହିଁକିନା ମୁଁ ମୋ ଜୀବନରେ କିଛି ବି କରି ପାରିଲି ନାହିଁ । ମୋର ଜଣେ ବନ୍ଧୁ ଆସି ଲକ୍ଷପତି...
ସୁନାମୀ ନାମକ ଗୋଟିଏ ସହର ଥିଲା । ସେହି ସହରରେ ଗରୀବ ନାମରେ ଜଣେ ଧନୀ ଲୋକ ବାସ କରୁଥିଲା । ତାର ଏଭଳି ଏକ ସମୟ ଆସିଲା ଯେ ସତକୁ ସତ ତା’ର ନାମକରଣ ସମ ସେ ମଧ୍ୟ ଗରୀବ ହୋଇଗଲା । ସେଥିଲାଗି ତାକୁ ପୁଣି ବହୁତ କଷ୍ଟରେ ସମୟ ଅତିବାହିତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଲା । ଏପରି ଦୁଃଖ ଭୋଗ ହେବାରୁ ସେଦିନେ ଚିନ୍ତା କରିଲା ଯେ ତାହାର ଏପରି ଦରିଦ୍ରତାର ଜୀବନ ରଖି ଲାଭ କ’ଣ? ବରଂ ଏପରି ଦୁଃଖ କଷ୍ଟ ସହ୍ୟ କରି ବଞ୍ଚିବା ଅପେକ୍ଷା...
ବହୁତ ଦିନ ତଳେ ଜନ୍ତୁମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ଧରଣର ସଭା ହୋଇଥିଲା । ସେଥିରେ ସମସ୍ତେ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କୁ ନାଚିବାକୁ କହିଲେ । ତାପରେ ମାଙ୍କଡମାନେ ଖୁସି ହୋଇ ନାଚିଲେ । ଆଉ ସେ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କର ନାଚ ଦେଖି ସମସ୍ତେ ଖୁସି ହୋଇ ତାଳି ବଜାଇଲେ । ସେମାନଙ୍କ ନାଚ ଦେଖି ଓଟର ମଧ୍ୟ ନାଚିବାକୁ ଭାରି ଇଚ୍ଛା ହେଲା । ତେଣୁ ସେ ଓଟ ଉଠି ପଡି ନାଚିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା । ଓଟର ଗୋଡ ଓ ଶରୀରର ଗଠନ ଏପରି ଯେ ତା ପକ୍ଷରେ ନାଚିବା ଆଦୌ ସମ୍ଭବ...
ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଜଣେ ବଡ ଚାଷୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଗୋରୁଗାଈ ଚରାଇବାକୁ ଜଣେ ଲୋକ ଦରକାର ହେଲା । ଏହି ଖବର ଶୁଣି ଜଣେ ଯୁବକ ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସି କାମ ବିଷୟରେ ପଚାରିଲା । ରାମଚନ୍ଦ୍ର କହିଲେ “ତୁମେ ଯଦି ବିଶ୍ୱାସୀ ହେବ ଓ ଭଲ ପରିଶ୍ରମ କରିବ, ତେବେ ମୁଁ ତୁମକୁ ରଖିନେବି; କାରଣ ତୁମ ଆଗରୁ ଥିବା ପିଲାଟି ମୋ ସହିତ ସେ ବଡ ବିଶ୍ୱାସଘାତକତା କଲା । ବାଛୁରୀଟିଏ ବାହାରେ ବିକିଦେଇ ସେ କହିଲା ତାକୁ କୁଆଡେ ବାଘ ଖାଇଗଲା ।...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଧୋବା ଗଧଟିଏ ପାଳିଥିଲା । ଧୋବା ଦିନ ତମାମ୍ ଗଧକୁ ଖଟାଏ । ରାତିରେ ଛାଡିଦିଏ । ରାତି ସମୟରେ ଗଧ ଏଣେ ତେଣେ କ୍ଷେତରେ ବୁଲି ଫସଲ ଖାଏ । ରାତି ପାହିବା ପାହିବା ହେଲେ ଗଧ ଧୋବା ନିକଟକୁ ଫେରିଆସେ । ଦିନେ ରାତିରେ ଗଧ କ୍ଷେତରେ ଚରିବା ସମୟରେ ତାର ଏକ ଶୃଗାଳ ସହିତ ଦେଖା ହେଲା । ସଂଗେ ସଂଗେ ଦୁଇଜଣ ଯାକ ସାଂଗ ହୋଇ ଜଣକର କାକୁଡି କ୍ଷେତରେ ପଶିଲେ । ପେଟ ପୂରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାକୁଡି ଭାଂଗି ଖାଇଲେ । କାକୁଡି...
ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷର ସାଧାରଣ ଜୀବନ କଟାଇବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ବୁଦ୍ଧି ଅଛି । କିନ୍ତୁ କୁଶଳ ବୁଦ୍ଧି ଅନ୍ୟ ଏକ ବିଭାଗ ଯାହାକି ଖୁବ୍ କମ୍ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଥାଏ । ଏହି କୁଶଳ ବୁଦ୍ଧି ସାହାଯ୍ୟରେ ମଣିଷ ଅଳ୍ପ ସମୟରେ, ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମରେ ଓ ଅନାୟାସରେ ଅନେକ କିଛି ହାସଲ କରିପାରେ । ସେହିପରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ହେଲେ ରାଜପୁର ଗ୍ରାମର ରାମପ୍ରସାଦ । ସେ ବିବେକ୍ବାନ୍, ସ୍ଥିରବୁଦ୍ଧି ସମ୍ପନ୍ନ ଓ ସଂସାରର ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ କରିବାରେ ବିଚକ୍ଷଣ ।...
ଦିନକର କଥା । ବାଦ୍ଶାହା ଉଆସ ମଧ୍ୟରେ ବୁଲୁଥାନ୍ତି । ହଠାତ୍ ତାଙ୍କର ନଜର ପଡିଗଲା ଯେ ଚୂନ କୁଣ୍ଡରେ କିଛି ବଳକା ଚୂନ ରହିଯାଇଅଛି । ସମ୍ରାଟ୍ ସେହି ଚୂନକୁ ବାହାର କରି ଫିଙ୍ଗି ଦେବାକୁ କହି ଚାଲିଗଲେ । ସେଦିନ ଚାକର ଜଣକ ସମ୍ରାଟଙ୍କ କଥା ଶୁଣିଲେ ସତ ହେଲେ ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥାଇ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଦେଇଥିବା ଆଦେଶକୁ ଭୁଲିଗଲେ । ତା’ପରଦିନ ସମ୍ରାଟ୍ ଆସି ଦେଖନ୍ତି ତ କାନ୍ଥରେ ବୋଳାଯାଇଥିବା ବଳକା...
ବିକାଶର ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ ହେବା ପରେ ବିନା କଷ୍ଟରେ ସେ ସହରରେ ଭଲ ଚାକିରୀଟିଏ ପାଇଲା । ତେଣୁ ଗ୍ରାମରୁ ସେ ତା’ ପରିବାରଙ୍କୁ ନେଇ ସହରରେ ଘର ଭଡା ନେଇ ରହିଲା । ପ୍ରତିଦିନ ସେ ଗାଡିଟିଏ ଭଡା କରି କାର୍ଯ୍ୟାଳୟକୁ ଯାଏ । ବୁଢାବୁଢୀମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ବିକାଶ ହୃଦୟରେ ସର୍ବଦା ସହାନୁଭୂତି ଥାଏ । ଯେଉଁ ଗାଡିରେ ପ୍ରତିଦିନ ସେ ଯାଏ ସେଇ ଗାଡିର ଚାଳକ ନଟକୁ ସେ ମାସକୁ ପଚାଶ ଟଙ୍କା ଦିଏ । ଗାଡିରେ ଯିବାବେଳେ ସେ ନଟକୁ...
କୋଙ୍କଣ ରାଜ୍ୟର ସୀମାରେ ଏକ ପାହାଡ ଥାଏ । ତାକୁ ଭୂତ ପାହାଡ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥାଏ । ଏହି ପାହାଡ ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ ଗଳ୍ପ ଗୁଜ୍ଜବ ଥାଏ । ତେଣୁ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ଭୟରେ ସେ ପାହାଡଠାରୁ ନିଜକୁ ସଦା ସର୍ବଦା ଦୂରରେ ରଖିଥା’ନ୍ତି । ପାର୍ଶ୍ଵବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରାନ୍ତରରେ ଗାଈ ଚରାଇବାକୁ ନେଲେ ଅକସ୍ମାତ୍ ଯଦି ଗାଈଟିଏ ସେ ଭୂତ ପାହାଡ ଆଡେ ଚାଲିଯାଏ, ତେବେ ଜାଣ ସେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଗଲା । କେହି ଗାଈକୁ ଖୋଜିବାକୁ ମଧ୍ୟ ସେ ପଟକୁ...
ବିଲୁଆଟିଏ କିଆବୁଦାରେ ବସା ବାନ୍ଧିଥାଏ । ସେ କେତେବେଳେ ଖାଇବାକୁ ପାଏ ତ କେତେବେଳେ ପାଏ ନାହିଁ । ଏବେ ସେ ରହୁଥିବା ଅଂଚଳରୁ ଖାଦ୍ୟ ସରିଆସିବାରୁ ତାକୁ ଖାଦ୍ୟ ପାଇବା କଷ୍ଟ ହେଲା । ତେଣୁ ସେ ଆଉ ଖାଦ୍ୟ ନ ଖୋଜି ଘରେ ଚୁପ୍ ହୋଇ ବସିଗଲା । ଦିନକୁ ଦିନ ତା’ର ଶରୀର କ୍ଷୀଣ ହେବାରେ ଲାଗିଲା । କିଛି ଦିନ ପରେ ବିଲୁଆ ବାଧ୍ୟହୋଇ ଅନ୍ୟ ଏକ ଅଂଚଳକୁ ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ୱେଷଣରେ ବାହାରିଥାଏ । ବାଟରେ ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ଘର । ସେଠାରେ ଏକ...
ଏକଦା ବାଳଗଙ୍ଗାଧର ତିଳକ ଗୋଟିଏ ସଭାରେ ଭାଷଣ ଦେଉଥାନ୍ତି । ସେତେବେଳେ ତ ଆମ ଦେଶରେ ଗୋରା ସରକାରଙ୍କ ଶାସନ ଚାଲିଥାଏ । ସୁତରାଂ ଏ ସଭାକୁ ଇଂରେଜମାନେ ଭଣ୍ଡୁର କରିବା ପାଇଁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଭଡାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡା ଲଗାଇ ସେ ସଭା ଉପରକୁ ଟେକା, ପଥର ଆଦି ଫିଙ୍ଗିଲେ । ହେଲେ ତିଳକ ପୂର୍ବଭଳି ନିର୍ବିକାର ଭାବରେ ଠିଆହୋଇ ରହିଥାନ୍ତି । କିଛି ସମୟ ଗଣ୍ଡଗୋଳ କଲା ପରେ ସେମାନେ ତଥା ଗଣ୍ଡଗୋଳକାରୀମାନେ...
ତ୍ରେତୟା ଯୁଗର କଥା । ଏବେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେଉଁଠି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶ୍ରୀଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ, ସେତେବେଳେ ସେ ସ୍ଥାନ ଏତେ ମନୋରମ ନଥାଇ ଘନ ଜଙ୍ଗଲରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ଥରେ ଲଙ୍କାର ରାଜା ରାବଣ ପାରିଧି କରିବାକୁ ଆସି ଘନ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଥିବା ଏକ ସ୍ଥାନଟିକୁ ଆବିଷ୍କାର କଲା । ରାବଣ ରାକ୍ଷସ ହେଲେ କ’ଣ ହେବ, ସେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପଣ୍ଡିତ ଓ ଶିବ ଭକ୍ତ ଥିଲା । ତେଣୁ ଏହି ଶିବ ଲିଙ୍ଗକୁ ଆବିଷ୍କାର କରିବା ପରେ...
ପୁରୁଣା କାଳ କଥା । ଛତ୍ରପତି ଶିବାଜୀ ରାଜା ହୋଇ ଶାସନ ଭାର ସମ୍ଭାଳିଥାନ୍ତି । ରାଜ୍ୟ ପରେ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରୁଥାନ୍ତି । ଥରେ ଏକ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିବା ପାଇଁ ସେନାପତିଙ୍କୁ ଶିବାଜୀ ନିର୍ଦ୍ଧେଶ ଦେଲେ । ଶିବାଜୀଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଧେଶ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଲା । ସେନାପତି ତାଙ୍କ ସେନା ଧରି ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିବାକୁ ବାହାରିଗଲେ । ଅନେକ ଦିନ ବିତିଗଲା । ଦିନେ ସିଂହାସନରେ ଶିବାଜୀ ବସିଥାନ୍ତି । ପାଖରେ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ଅନ୍ୟ ସୁଯୋଗ୍ୟ...
ଅନନ୍ତ ନାମକ ଜଣେ ପଣ୍ଡିତ ଥା’ନ୍ତି । ସେ ତାଙ୍କ ପିଲାଟିଦିନରୁ ଘରୁ ଲୁଚି କାଶୀ ପଳାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ କୌଣସି ପଣ୍ଡିତଙ୍କ ଦୟାରୁ କିଛି ଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରି ବହୁବର୍ଷ ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାମକୁ ଫେରିଲେ । ତେଣୁ ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ କାଶୀପଣ୍ଡିତ ବୋଲି କହୁଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଅଭ୍ୟାସ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଣ୍ଡିତଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରି ନିଜପାଇଁ ଗର୍ବ କରିବା । ଥରେ ସେ ପାଖ ଗ୍ରାମରେ ଥିବା ନିଜର ଭଉଣୀ ଘରକୁ ଯାଇଥା’ନ୍ତି...
ରାଜା ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ବିଶାଳ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରି ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗକୁ ଦିଅଁ ସନ୍ଧାନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଚାରିଜଣ ସନ୍ଧାନୀ ଯୁବକଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣ କଲେ । ବିଦ୍ୟାପତି ଯାଇ ବଣ ମୂଲକରେ ଶବର-ରାଜା ବିଶ୍ୱାବସୁଙ୍କ କନ୍ୟା ଲଳିତାଙ୍କୁ ଭେଟିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ସେ ବିଭା କଲେ । ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରତ୍ୟୁଷରେ ବିଶ୍ୱାବସୁ କୌଣସି ରହସ୍ୟମୟ ଦିଅଁକୁ ପୂଜିବାକୁ ଯାଉଥିବାର ଜାଣି ବିଦ୍ୟାପତି ମଧ୍ୟ ସେ ଦିଅଁ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଜିଗର କଲେ । ରାତିରେ ଲଳିତା...
କଶ୍ୟପର ବାପାଙ୍କର ମରିବାର ଏକ ବର୍ଷ ଭିତରେ ତାର ବ୍ୟବସାୟରେ ବହୁତ କ୍ଷତି ହେଲା । ତେଣୁ ସେ ଋଣଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଗଲା । ଏଇ ଋଣରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ସେ ତା’ ବାପା ଜେଜେବାପାଙ୍କ ଅମଳର ଘର ମଧ୍ୟ ବିକିଦେଲା । ନିଜର ସ୍ତ୍ରୀ ଓ ଦୁଇ ପିଲାଙ୍କୁ ନେଇ ସେ ନିଜ ଗାଁ ଧର୍ମପୁରୀରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲା । ସେ ଗାଁରେ ତାର ଆଇ ନିଜ ନାତି ପାଇଁ ଟାଇଲ୍ ଛପର ଘରଟିଏ ଛାଡି ଦେଇ ଯାଇଥିଲେ । ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିବା ଏହି ଘରକୁ ସେ...
ଯକ୍ଷସ୍ଥଳ ନାମକ ରାଜ୍ୟରେ ନନ୍ଦୁ ନାମରେ ଜଣେ ଚାଷୀ ଥାଏ । ଦିନେ ସକାଳୁ ସେ ଗାଈମାନଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦେଇ ନିଜ କ୍ଷେତଆଡକୁ ଯାଉଥିଲା; ବାଟରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ବଣବୁଦା ପାଖରେ ଯିବାବେଳେ ସେ ଘୁଙ୍ଗୁଡି ଶବ୍ଦ ଶୁଣିବାକୁ ପାଇଲା । ସେ କୌତୁହଳୀ ହୋଇ ବଣବୁଦା ଭିତରେ ଖୋଜି ଖୋଜି ଶେଷକୁ ଏକ ବିରାଟ ଛତୁଟିଏ ଫୁଟିଥିବାର ଓ ସେହି ଛତୁକୁ ଆଉଜି ଯକ୍ଷଟିଏ ମହା ଆରାମରେ ଶୋଇଥିବାର ଦେଖିଲା । ଦେଖିବାକୁ ସେ ଠିକ୍ ମଣିଷ ପରି, ମାତ୍ର ଚାଖଣ୍ଡେ ତା’ର...
ପ୍ରତିଦିନ କିଛିନା କିଛି ଚତୁରତାପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରି ବିରବଲଙ୍କ ଠାରୁ ଉତ୍ତର ଆଦାୟ କରିବା ଆକବରଙ୍କର ଏକ ଅଭ୍ୟାସରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ଦିନେ ଦରବାରରେ ସମସ୍ତେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ସମୟରେ ଆକବର ହଠାତ୍ ବିରବଲଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ବିରବଲ କହିଲ ଦେଖି ସଂସାରରେ କେଉଁ ଶତ୍ରୁକୁ ମଣିଷ ଜୟ କରିପାରି ନାହିଁ?” ବିରବଲ ସଂଗେ ସଂଗେ ଉତ୍ତର ଦେଲେ ‘ମୃତ୍ୟୁ’ । ଏହାପରେ ପୁଣି ରଜା ଆଉ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ – “କେଉଁ ଦୁଇଜଣ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ବଣବୁଦା ମଧ୍ୟରୁ ସାଇଁସାଇଁ ପବନର ଶବ୍ଦ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମଧ୍ୟ, ବିଚଳିତ ନହୋଇ ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ...
ଶ୍ରୀପୁର ଥିଲା ଗୋଟିଏ ବଡ ଜମିଦାରି । ତାହାକୁ ଛୋଟିଆ ରାଜ୍ୟଟିଏ କହିଲେ ବି କିଛି ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ । ଜମିଦାର ବଳବନ୍ତ ରାୟ ନିଜ ଜମିଦାରି ବାହାରେ ଆଉ ଖଣ୍ଡିଏ ଛୋଟିଆ ଜମିଦାରି କିଣିଲେ । ତାଙ୍କ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବରେ ସେଠାରେ ଯିଏ ରହିବେ ତାଙ୍କୁ ନାଏବ କୁହାଯିବ । କାହାକୁ ନାଏବ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇ ସେଠାକୁ ପଠାଇବେ, ଏହା ହେଲା ତାଙ୍କର ମୁଖ୍ୟ ଚିନ୍ତା । ତାଙ୍କ ଗୁମାସ୍ତା ଦୁଇଜଣ ଯୁବକଙ୍କ ନାମ...
ଦକ୍ଷିଣସମୁଦ୍ର ତଟରେ ସୌଭଦ୍ର ନାମକ ଗୋଟିଏ ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ଅଛି । ଅର୍ଜୁନ ସେଠାରେ ସ୍ନାନ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ହଠାତ୍ ଜଣେ କେହି ବ୍ରାହ୍ମଣ ତାଙ୍କୁ ସେଥିରୁ ନିବୃତ କରି କହିଲେ, “ଏହି ଦକ୍ଷିଣ ଅଂଚଳରେ ବହୁ ତୀର୍ଥ ଅଛି । ଶହେ ବର୍ଷ ଧରି ଏହି ତୀର୍ଥରେ କେହି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ସମୁଦ୍ରରେ ମଗରମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାତ ଯୋଗୁଁ ପାଣି ଭିତରକୁ ଓହ୍ଲାଇ ପାରୁ ନାହାଁନ୍ତି । କାରଣ ତହିଁରେ ମଗରମାଛମାନେ ମାରିଦେବାର ଯଥେଷ୍ଟ ଭୟ...
ସିପାହୀଟି ବହୁତ ବଳବାନ୍, ବହୁତ ବାହାଦୂର, ବହୁତ ଯୁଦ୍ଧଖୋର ମଧ୍ୟ ଥିଲା । ତାର ଘୋଡା ମଧ୍ୟ ସେହି ଭଳି ବଳବାନ୍, ବାହାଦୂର୍, ନିର୍ଭୀକ ତଥା ଯୁଦ୍ଧଖୋର ଥିଲା । ଏକଦା ସିପାହୀ ଜଣକ ନିଜ ଘୋଡାରେ ନିଜେ ବସି କୌଣସି ଏକ ପାହାଡୀ ରାସ୍ତାରେ ଯାଉ ଥିଲା ।ଅଚାନକ ଘୋଡାର ଗୋଡ ଗୋଟିଏ ପଥର ଉପରେ ବାଜି ଘୋଡାର ନାଲ ଛିଣ୍ଡି ଗଲା । ନାଲ ବାହାରି ଯିବାରୁ ଘୋଡାକୁ ବହୁତ କଷ୍ଟ ହେଲା ଆଉ ସେ ଛୋଟେଇ ଛୋଟେଇ ଚାଲିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସିପାହୀ ଜଣକ...
ସେତେବେଳେ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁ ଅଧା କଟିଗଲାଣି, ନଈ, ନାଳ, ପୋଖରୀ, ସବୁ ଶୁଖି ଯାଇଥାଏ । ପଥିକଟିଏ ଚାଲୁ ଚାଲୁ ବହୁତ ଥକି ଯାଇ ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଆସି ପହଁଚିଲା । ଶୋଷରେ ତା’ ପ୍ରାଣ ଛଟପଟ କରୁଛି । ପ୍ରଥମ ଘରଟି ଦେଖି ସେ ପାଣି ମାଗିଲା । ବଡପାଟିରେ ଘର ମାଲିକକୁ ସେ ଡାକୁଥାଏ । ଭିତରୁ ଉତ୍ତର ଆସିଲା, “ଟିକିଏ ରୁହ, ମୁଁ ଏଇ ପୂଜା ଶେଷ କରି ଆସୁଛି ।” ଭିତରୁ ଘଂଟି ଶବ୍ଦ ଶୁଭିଲା । ଏଥର ପଥିକଟି ଭାବିଲା ପାଣି ମିଳିବ...
ଶିଖମାନଙ୍କର ନବମ ଗୁରୁ ତେଗ୍ ବାହାଦୂର ଥିଲେ । ୧୬୭୪ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଆଉରଙ୍ଗଜେବ୍ ତାଙ୍କୁ ଧରିଆଣି ବନ୍ଦୀ କଲେ ଓ ଇସ୍ଲାମ ଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ବି କଲେ । ଏମିତିକି ସେ ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିବାର ଧମକ ମଧ୍ୟ ଦେଲେ । କିନ୍ତୁ ତେଗ୍ ବାହାଦୂର କ’ଣ ଟଳିବା ଲୋକ? ସେ ଏଥିରେ ଆଦୌ ବିଚଳିତ ନ ହୋଇ କହିଲେ – “ଶିର ଦେଙ୍ଗେ ଲେକିନ୍ ସାର୍ ନେହିଁ ଦେଙ୍ଗେ ।” ଆଉରଙ୍ଗଜେବ୍ ଏଥିରେ ଖୁବ୍ ରାଗିଯାଇ ଗର୍ଜିଉଠିଲେ । ଆରେ, କିଏ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନ ଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ କିନ୍ତୁ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନ କରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି...
ପଣ୍ଡିତମହାଶୟ ତାଙ୍କ କନ୍ୟାର ବାହାଘରପାଇଁ ଖୁବ୍ ବ୍ୟଗ୍ର ଥିଲେ । ଜଣେ ପରଚିତ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରସ୍ତାବଟିଏ ଯୋଗାଡ କରି ତାଙ୍କୁ ଖବର ଦେଲେ । ଅଗତ୍ୟା ବରପାତ୍ର ଓ ପରିବାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଜିଜ୍ଞାସା ସହିତ ସେ ସହର ଯିବାପାଇଁ ବାହାରିଲେ । ଗାଡିବାଲା ନିକଟକୁ ଖବରପ୍ରେରଣ କରାଗଲା । ଗ୍ରାମରୁ ପାଦଚଲା ରାସ୍ତାରେ ସହରକୁ ଯିବାକୁ ହେଲେ, ବାଟରେ ଜଙ୍ଗଲଟିଏ ପଡେ । ସକାଳୁ ସକାଳୁ ବାହାରିଲେ, ପହଁଚିଲା ବେଳକୁ ପ୍ରାୟ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ହୋଇ ଯାଇଥିବ...
ଦିନେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗରେ ବୁଡିଯିବାକୁ ବସିଲେଣି । ପକ୍ଷୀମାନେ ବସାକୁ ଫେରୁଥାନ୍ତି। ଠିକ୍ ଏତିକିବେଳେ କେତୋଟି ଦୁଷ୍ଟ କୁଆ ସେହିବାଟ ଦେଇ ବସାକୁ ଫେରୁଥିଲେ । ସେହି କୁଆ ଦୁହିଁଙ୍କୁ ଦେଖି ପଡିଆରେ ବସିଥିବା ଅନ୍ୟ କୁଆମାନେ ଥଟ୍ଟା ପରିହାସ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ସେମାନେ କାଉ ଦୁଇଟିକୁ ଚିଡେଇ ଚିଡେଇ ଏମିତି କଥା କହିଲେ ଯେ, ନ ରାଗିବା ଲୋକ ବି ରାଗିବ । ହେଲେ ଏଭଳି କଥା ଉଡିଯାଉଥିବା ପ୍ରଥମ କାଉଟି କାନକୁ ନେଲା...
ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ଭାରି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସିଂହଟିଏ ରହୁଥିଲା । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ବିଲୁଆ ତା’ ପାଖରେ ଜୁଟି ତା’ ଆଗରେ ଚୁଗୁଲୀଆମି କଲା । ଚୁଗୁଲୀଆମିରେ ଖୁସି ସିଂହ ତାକୁ ବନ୍ଧୁ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କଲା । ଦୁହିଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ଏତେ ନିବିଡ ହେଲାଯେ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ପାଣି ଗଳିଲା ନାହିଁ । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ମସ୍ତବଡ ହାତୀ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଆସିଲା । ସେଇ ଜଙ୍ଗଲରେ ହାତୀ ନଥିଲେ । ହାତୀର ଆକାର ଦେଖି ସିଂହ ବି ଡରିଗଲା । ହାତୀ ସହିତ ଶତ୍ରୁତା କଲେ...
ଭୋଜରାଜ ସିଂହାସନରେ ବସିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରୁ କରୁ ତିରିଶ ଦିନ ବିତିଗଲା । ତାଙ୍କର ସବୁ ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷା, ସ୍ୱପ୍ନ ଚୂର୍ମାର୍ ହୋଇଗଲା । ତଥାପି ସେ ନିରାଶ ନହୋଇ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହିତ ପରଦିନ ଯାଇ ସିଂହାସନ ପାଖରେ ପହଁଚିଲେ । ପୁତ୍ତଳିକା କୌଶଲ୍ୟା ଉଭା ହୋଇ କହିଲା, “ଭୋଜରାଜ ମହୋଦୟ! ଆପଣ ଏ ସିଂହାସନରେ ବସିବାର ଆଶା ତ୍ୟାଗ କରିଦିଅନ୍ତୁ । କାରଣ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ଅନ୍ତେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ବସି ପାରିନଥିଲେ ।...
ଜେଜେବାପା ଗାଁରୁ ଆସି ପହଁଚିଲା ମାତ୍ରେ ତିନି ନାତୁଣୀଯାକ ତାଙ୍କୁ ଘେରି ଯିବେ । କିଏ ଆଗ ତାଙ୍କ ବ୍ୟାଗ୍ ଖୋଲିପକେଇବ ସେଥିରେ କ’ଣ ଅଛି ଦେଖିବାକୁ । କିଏ ଝାଳରେ ଓଦା ହୋଇ ଯାଇଥିବା ତାଙ୍କ ଖଦଡ ପଞ୍ଜାବିଟାକୁ ନେଇ ଦୁଆରେ ଖରାରେ ଶୁଖାଇ ଦେଇ ଆସିବ । କିଏ ପଚାରିବ – “ଜେଜେବାପା ! କେତେଦିନ ରହିବ?” ଜେଜେବାପାଙ୍କର ହସ ହସ ଉତ୍ତର – “କିରେ ! ମୁଁ ଘରେ ନ ପଶୁଣୁ କ’ଣ ପଚାରିଲଣି – କେବେ ଯିବ? ମୁଁ କ’ଣ...
