କିନ୍ତୁ ବଶିଷ୍ଠ ତାଙ୍କର ସେ ଅନୁରୋଧକୁ ଅସ୍ୱୀକାର କଲେ । ବିଶ୍ୱାମିତ୍ର ଏଥିରେ କ୍ରୋଧାନ୍ୱିତ ହୋଇ ନିଜ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସେ କାମଧେନୁକୁ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ନେଇ ଯିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ ।
ସେତେବେଳେ ଆଉ ଏକ ବିଚିତ୍ର ଘଟଣା ଘଟିଲା । କାମଧେନୁର ଶରୀରରୁ ଅସଂଖ୍ୟ ସୈନିକ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା । ସେମାନେ ସବୁ ବିଶ୍ୱାମିତ୍ରଙ୍କ ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ମାରିଦେଲେ । ବିଶ୍ୱାମିତ୍ର ଆହୁରି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ଭାବିଲେ ଯେ ଯୋଗଶକ୍ତି ତୁଳନାରେ ରାଜାର ଶକ୍ତି କେତେ ତୁଚ୍ଛ । ଏକଥା ଉପଲବ୍ଧି କରି ସେ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ତ୍ୟାଗ କରି ଘୋର୍ ତପସ୍ୟା କଲେ ଓ ଅବଶେଷରେ ବଶିଷ୍ଠଙ୍କ ପରି ବ୍ରହ୍ମର୍ଷି ମଧ୍ୟ ହେଲେ ।
ଥରେ ସେ ତାଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ ଯଜ୍ଞ କରୁଥା’ନ୍ତି । ସେତେବେଳେ ରାବଣର ପ୍ରରୋଚନାରେ ପଡି ଅନେକ ରାକ୍ଷସ ଆସି ତାଙ୍କର ଯଜ୍ଞ ଓ ତପସ୍ୟାରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥା’ନ୍ତି । ସେ ଯଜ୍ଞରେ ଦୀକ୍ଷିତ ହୋଇଥିବାରୁ ବ୍ରହ୍ମଶକ୍ତି ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିପାରୁ ନଥା’ନ୍ତି । ପରେ ଯୋଗବଳରେ ସେ ଜାଣି ପାରିଲେ ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କୁ ସଂହାର କରିବାକୁ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁ ରାମ ରୂପରେ ଅଯୋଧ୍ୟାର ସୂର୍ଯ୍ୟ ବଂଶରେ ଜନ୍ମ ନେଇଛନ୍ତି । ଏକଥା ଜାଣି ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦିତ ହୋଇ ଅଯୋଧ୍ୟା ଅଭିମୁଖରେ ଚାଲିଲେ । ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ସମ୍ପର୍କୀୟ ବିଦ୍ୟା ସେ ରାମଙ୍କୁ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଥିଲେ । ସେ ରାମ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କର ଅସ୍ତ୍ରଗୁରୁ ଥିଲେ । ପରେ ତାଙ୍କ ସହିତ ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବଣକୁ ଆସି ଅନେକ ଅସୁରଙ୍କୁ ନିହତ କରିଥିଲେ ।
ବିଶେଷ ଦ୍ରଷ୍ଟବ୍ୟ:- କେତେକ କାହାଣୀ ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ନୀତି ଶିକ୍ଷା ଉବ୍ଦେଶ୍ୟରେ କେବଳ ମନଗଢା ବା କଳ୍ପନା ଭାବଧାରା ଦ୍ୱାରାହିଁ ପ୍ରତିବେସିତ। କିଛି କାହାଣୀରେ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ସତ୍ୟତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ମନଗଢା କଥା ଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏବଂ ବଢ଼େଇ ଚଢେଇ ଲିଖିତ । ଯଦି କୌଣସି କାହାଣୀରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାର ନଥାଏ ତାକୁ ସତ୍ୟ ମାନିବା ଅନୁଚିତ୍। ଅନ୍ୟ କେତେକ କାହାଣୀ ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ନୀତି ଶିକ୍ଷା ଉବ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲେଖା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେଗୁଡିକ ଜାତି, ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ, ତର୍କ ହୀନତା, ଧର୍ମ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ପ୍ରଚାର ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଲିଖିତ ଧୁର୍ତ୍ତ ଗପ ତେଣୁ ତାକୁ ସତ୍ୟ ମାନିବା ଅନୁଚିତ୍ । ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିର କାଳ୍ପନିକସ୍ତର ବାସ୍ତବିକତା ସହ ମେଳନଖାଏ ଏବଂ ଅନ୍ଧବିସ୍ଵାଶର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ଅଜ୍ଞାନତାର ଜନନୀ ହୁଏ ତେବେ ଏହାକୁ ମାନସିକ ବିକୃତତା କୁହାଯାଏ ।