ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ପ୍ରତାପଙ୍କ ଉପବାସ

ଏହାଶୁଣି ସେବକ ହସି ହସି କହିଲା, “ଆପଣଙ୍କର ଏହି ଉପବାସ-ବ୍ରତ କଥା, କାଲି ରାତିସାରା ଆମ ମାଲିକ ପ୍ରଚାର କରୁଛନ୍ତି । ଆମେ ସବୁ ଶୁଣି ଚକିତ ହେଲୁ । ଉପବାସ ଦୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଆମ ମାଲିକଙ୍କୁ ଛାଡି ଅନ୍ୟ କେହି ମିଳିଲେ ନାହିଁ? ସମସ୍ତେ ଦିନରେ ତିନିଥର ଭୋଜନ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେ ଛଅଥର ଭୋଜନ କରନ୍ତି । ତାଙ୍କୁ ଉପବାସ ରଖେଇବା ଭଗବାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ।”

ତା’ର କଥାରେ ବଳରାମଙ୍କ ଚିନ୍ତା ଆହୁରି ବଢିଗଲା । ଶେଷରେ ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କ କଥା ଉପରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭରସା ରଖି ନିଜକୁ ସେ ଦୁଃଶ୍ଚିନ୍ତାରୁ ମୁକ୍ତ କଲେ ।

ଅଳ୍ପ ସମୟ ଭିତରେ ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଗାଡି ସଜହୋଇ ଆସିଲା । ଗାଡିରେ ଅନେକଗୁଡିଏ ଗଣ୍ଠିଲି ରଖାଯାଇଥାଏ । ବଳରାମ ଓ ପ୍ରତାପ ସହିତ ଜଣେ ରୋଷେୟା ମଧ୍ୟ ସେଥିରେ ବସିଲା । ତା’ର ପରିଚୟ କରାଇ ପ୍ରତାପ ବଳରାମଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମୁଁ ଟିକେ ଭୋଜନପ୍ରିୟ ଅଟେ । ଏହାର ହାତ-ରନ୍ଧାକୁ ଛାଡିଦେଇ ମତେ ଅନ୍ୟ କାହାର ମଧ୍ୟ ରୋଷେଇ ମୋଟେ ରୁଚେ ନାହିଁ । ଏଣୁ ମୁଁ ଯେଉଁଠାକୁ ଗଲେ ବି, ତା’କୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ଯାଏ ।”

ଗାଡି ଚାଲିଥାଏ, ବାଟରେ ରୋଷେଇଆ, ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ଫଳାହାର ଦେଲା । ପ୍ରତାପ, ବଳରାମଙ୍କଠାରୁ ଦୁଇ ଗୁଣ ଅଧିକ ଖାଇଲେ । ତାଙ୍କର ଜୀର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତି ଦେଖି ବଳରାମ ଥକ୍କା ମାରି ଚାହିଁଲେ । ଅଳ୍ପ ସମୟ ପରେ ପ୍ରତାପ ପୁଣି କିଛି ଜଳଖିଆ ଖାଇଲେ ।

ଅଳ୍ପବାଟ ଯିବା ପରେ, ସେମାନେ ରାସ୍ତାରେ ଜଣେ ଲୋକକୁ ଦେଖିଲେ । ପ୍ରତାପ ଗାଡି ଅଟକାଇ ତା’ ସହିତ କଥାହେଲେ । ସେ ଲୋକଟି କହିଲା, “ମୋର ପତ୍ନୀ ବେମାର ପଡିଛି । ବୈଦ୍ୟଙ୍କର କଥାନୁଯାୟୀ କିଛି ବୁଟି ନେଇ ଘରକୁ ଫେରୁଛି ।” ପ୍ରତାପ ସହାନୁଭୂତି ପ୍ରକାଶ କରି ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧରିବା ପାଇଁ ତାକୁ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେଲେ ।

“ଦୟାକରି ମୋତେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ଗାଡିରେ ନେଇଯାଆନ୍ତୁ । ମୁଁ ଶୀଘ୍ର ଗାଁରେ ପହଁଚିପାରିବି । ମୋର ପତ୍ନୀ ରୋଗ କଷ୍ଟରେ ବିଚଳିତ ହେଉଥିବ । ଏହି ଔଷଧ ସେବନ କଲେ ତାକୁ ଉପଶମ ମିଳିବ ।” ଏହାକହି ସେ ଲୋକଟି ହାତଯୋଡି ଅନୁରୋଧ କଲା ।

“ଜୀବନ-ମରଣ ସମସ୍ୟା ନୁହେଁ ତ? ଶରୀରର କଷ୍ଟକୁ ତ ନିଶ୍ଚୟ ସହିବାକୁ ପଡିବ । ପାଂଚବର୍ଷ ପୂର୍ବେ, ତମ ପତ୍ନୀ, ନିଜ ପୁଅକୁ ଲହୁଣୀ ଚୋରି କରିଛି ବୋଲି ସନ୍ଦେହ କରି, ଅଯଥାରେ ନିସ୍ତୁକ ବାଡେଇ ଥିଲେ । ତା’ରି ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଆଜି ସେ ନିଜେ ବେମାରରେ ପଡିଛନ୍ତି । ଏବେ କଷ୍ଟ ନ ଭୋଗି ସେ ଆଉ ଯିବେ କୁଆଡେ?” ଏପରି କହି, ଲୋକଟିକୁ ସାଙ୍ଗରେ ନ ଆଣି ପ୍ରତାପ, ଗାଡି ଆଗକୁ ଚଳେଇଲେ ।

ତାଙ୍କର ଏପରି ବ୍ୟବହାର, ବଳରାମଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ବିସ୍ମିତ କଲା ।

ଆଉ ଟିକେ ଆଗକୁ ଯାଇଛନ୍ତି ତ ଦେଖିଲେ ଜଣେ ଲୋକ, ଗୋଟିଏ ଗଛ ମୂଳେ ବସି କାନ୍ଦିବାରେ ଲାଗିଛି । ପ୍ରତାପ ଗାଡି ଅଟକେଇ ତା’ପାଖକୁ ଯାଇ ତାକୁ ନିରେଖି ଚାହିଁ ପଚାରିଲେ, “ତୁମେ ନରସିଂହ ନା? ଏଠାରେ ବସି କାହିଁକି କାନ୍ଦୁଛ?”

ତା’ପରେ ନରସିଂହ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି କହିଲା, “ଚାରିଦିନ ପୂର୍ବେ, ମୋ ପିତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ଘଟିଛି । ତାଙ୍କ କଥା ମନେ ପକେଇ, ମୁଁ ଏଠାରେ ଦୁଃଖରେ କାନ୍ଦୁଛି । ତାଙ୍କ ବିୟୋଗର ଆଘାତ ମୁଁ ଆଦୌ ସହ୍ୟ କରିପାରୁନାହିଁ ।”


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ