ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ବିଷମ ପରୀକ୍ଷା

ଏଣେ, ସେ ରାଜ୍ୟର ଗୋଟାଏ ଗାଁରେ ବିରୂପ ନାମରେ ଜଣେ ଯୁବକ ଥାଏ । ତା’ ନାମ ବିରୂପ; ଏଭଳି ହେବାର କାରଣ, ତା’ର ଜନ୍ମରୁ ହାତ ଯୋଡିକ ନଥାଏ । ତାକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇ ତା’ ମା ମରି ଯାଇଥାନ୍ତି । ତେଣୁ ତା’ ବାପା ପୁଣି ଆଉ ଥରେ ବିଭା ହେଲେ । ବିରୂପକୁ ତା’ ଜେଜେମା ପାଳୁଥାନ୍ତି । ଜେଜେମାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ବିଚରାର ଦୁଃଖ ଗଞ୍ଜଣାର ଯେପରି କୌଣସି ଅନ୍ତ ନଥାଏ । ବିମାତା ତାକୁ ଆଖିରେ ମୋଟେ ଦେଖି ପାରେ ନାହିଁ । ତାକୁ ସେ ବଡ ଦହଗଞ୍ଜ କରାଏ । ଦିନେ ସକାଳେ ବିମାତା ଚିତ୍କାର କରି କହିଲା, “ଏତେ ଲୋକଙ୍କୁ ମରଣ ହେଉଛି, ତୋତେ କାହିଁ ହେଉନାହିଁ?”

ବିରୂପ ନିରୀହ ଭାବରେ କହିଲା “ମୃତ୍ୟୁ ପରା ଭାଗ୍ୟର କଥା?”

ବିମାତା କହିଲା “ତୁ ମୃତ୍ୟୁ ଭାଗ୍ୟକୁ ଟିକିଏ ଖୋଜାଖୋଜି କଲେ ହୁଅନ୍ତା ନାହିଁ? ଘରେ ବସିଥିବା ଲୋକକୁ ତ ଭାଗ୍ୟ ବି ଭୁଲିଯାଏ ।”

ବିରୂପ ପ୍ରତି ଗାଁର ସବୁ ଲୋକଙ୍କର ଭାରି ସହାନୁଭୂତି ଥାଏ । ତେଣୁ ସେମାନେ ତାକୁ କହିଲେ, “ଆଦୌ ଚିନ୍ତା କରନା ବାବୁ! ତୁ ଯାଇ ମନ୍ଦିର ପିଣ୍ଡାରେ ରହ । ଆମେ ତତେ ମୁଠିଏ ମୁଠିଏ କରି ଖାଇବାକୁ ଦେବୁଁ । ମନ୍ଦିର ପଛପଟେ ଯେଉଁ ମୂକ ବଧିର ଲୋକଟାଏ ଆଶ୍ରାନେଇ ରହିଛି, ସେ ତୋତେ ଲୁଗାପଟା ପିନ୍ଧାଇଦେବ, ସେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆମେ କରିବୁ ।” କିନ୍ତୁ ବିରୂପ କାହାରି ଉପରେ ଆଉ ବୋଝ ହୋଇ ରହିବାକୁ ମନକରୁ ନଥିଲା ।

ବିରୂପ ମୃତ୍ୟୁ-ଭାଗ୍ୟ ସନ୍ଧାନରେ ବାହାରି ପଡିଲା । ସେ ଚାଲି ଚାଲି ଯାଇ ରାଜଧାନୀରେ ପହଁଚିଲା । ସେଠାରେ ସେ ଦେଖିଲା ବହୁଲୋକ କୁଆଡେ ଯାଉଛନ୍ତି । ସେ ବି ଅନ୍ୟମନସ୍କ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କ ପଛେ ପଛେ ଚାଲିଲା ।

ସେଦିନ ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ କହିଥିବା ତିନିମାସ ପୂରିବାକୁ ଆଉ ମାତ୍ର ଦିନଟିଏ ବାକିଥାଏ । କାଳେ ଜୟଚନ୍ଦ୍ର ଆସିଯିବେ, ଏହି ଆଶାରେ ଏହି ଶେଷ ଦିନହିଁ କାଂଚନ ତାଙ୍କ ବର ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଦିନ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି ।

ପାଣିପ୍ରାର୍ଥୀ ତରୁଣ ରାଜକୁମାରମାନେ ନାନାପ୍ରକାର ଚାକଚକ୍ୟମୟ ପୋଷାକ ଏବଂ ଅଳଙ୍କାରମାନଙ୍କରେ ସୁସଜ୍ଜିତ ହୋଇ, କିଏ ବା ପାତ୍ରମିତ୍ର ଧରି ନୌକା ଯୋଗେ, କିଏ ବା ରଥାରୋହଣ କରି, କିଏ ହାତୀ ଉପରେ ବସି ତ ଆଉ କିଏ ଦର୍ଶନୀୟ ଘୋଡା ଉପରେ ସବାର୍ ହୋଇ ଆସି ସେଠାରେ ପହଁଚିଗଲେ । ସେମାନଙ୍କୁ ରାଜାଙ୍କ ଅତିଥି ଭବନରେ ସ୍ୱାଗତ କରି ସମାଦରେ ରଖାଗଲା । ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜ ସାହସ ଓ ଦମ୍ଭ ଉପରେ ଆସ୍ଥା ରଖିଥାନ୍ତି । କିଏ ଯୁଦ୍ଧଜୟ କରିଥାଏ, କିଏ ବା ମଲ୍ଲବୀର ଭାବରେ ବେଶ୍ ଖ୍ୟାତି ଲାଭ କରିଥାଏ । ଆଉ ପୁଣି କିଏ ବା ଉତ୍ତମ ଶିକାରୀ ଥିଲେ ।

ଆଶାୟୀ ହୋଇ ଆସିଥିବା ରାଜକୁମାରମାନେ ଯେତେବେଳେ ପରୀକ୍ଷାର ରୂପ ଜାଣିଲେ, କେହି ପରୀକ୍ଷା ଦେବାକୁ ବାହାରିଲେ ନାହିଁ । ତିନୋଟି ବଳୟରେ ଶାଣୀତ ଅସୀମାନ ଉଦ୍ୟତ ହୋଇ ରହିଥାନ୍ତି । ବଳୟ ମଝିକୁ ଗୋଟାଏ ପ୍ରାଚୀର ଉପରୁ ଡେଇଁପଡିବାକୁ ହେବ । ଯାହା ଦେହରେ ଅସୀ ଲାଗିଯିବ, ତା’ର ବଂଚିବାର ଆଶା ପୁରାପୁରି କ୍ଷୀଣ । ବଂଚିଲେ ବି ସେ ଭୀଷଣ ମାତ୍ରାରେ ଆହତ ହେବ । ରାଜକୁମାରମାନେ ପରସ୍ପର ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଉଥାନ୍ତି, “ଭାରତରେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର କ’ଣ ଏମିତି ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପଡିଛି ଯେ ଆମେ ମୃତ୍ୟୁବିଜୟ ଭିତରକୁ ଲମ୍ପ ଦେବୁ!” “ଏଇଟା ବିବାହ ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ନା ହତ୍ୟାପାଇଁ ଏକ ସୁଚିନ୍ତିତ ଯୋଜନା?”


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ